بررسي تطبيقي الگوي مصرف و مديريت تقاضاي آب كشاورزي در كشورهاي منطقه ي منا(خاورميانه و شمال آفريقا)

Comparative Study of Agricultural Water Use and Demand Management in MENA Countries

سيماي كلي الگوي مصرف و مديريت تقاضاي آب كشاورزي در كشورهاي منطقه ي MENA كه با كمبود فزاينده ي آب مواجه مي‌باشد، بيانگر آن است كه در بيشتر اين كشورها محصولاتي توليد مي‌شود كه مقدار آب مصرفي در فرآيند توليد آنها بيش از مقداري است كه بازتاب كمبود نسبي منابع آب شيرين مي‌باشد. ولي به دليل تحولات هرچند كندي كه در دهه ي اخير در زمينه ي مديريت آب و الگوي تجارت خارجي محصولات كشاورزي در برخي از اين كشورها رخ داده است، گرايش به بازتخصيص آب از محصولات آب بر به محصولات با ارزش افزوده ي بيشتر و نياز آبي كمتر مشاهده مي‌شود. مقايسه ي سرانه منابع آب موجود در كشورهاي منطقه نشان مي‌دهد كشورهايي كه با بحران آب مواجه مي‌باشند، در استفاده از ابزارهاي مديريت تقاضا جهت ارتقا كارآيي و بهبود الگوي مصرف آب كشاورزي موفقيت‌هايي داشته‌اند. بررسي تطبيقي الگوي مصرف و مديريت تقاضاي آب كشاورزي نشان مي‌دهد كه با وجود لزوم تغيير پاردايم از «مديريت عرضه» به «مديريت تقاضاي آب» اين تغيير در الگوي مصرف آب كشاورزي برخي ديگر از اين كشورها از جمله ايران انعكاس نيافته است.

Over-all picture of agricultural water-use and trade patterns in MENA countries facing increasing water shortage indicate that in many countries irrigation water used in the production process does not reflect the relative scarcity of their internal resources. However, agricultural water use and trade patterns in a number of these countries indicate that, there is a tendency to re-allocate irrigation water from water-intensive to high-valued and less water demanding crops. Comparative analysis of agricultural water-use and demand management indicate that, despite the importance of changing “Supply management” to “demand management” Paradigm, such change does not appear to reflect in the agricultural water use and trade patterns of Iran and some other countries