ارزيابي كارايي تخصيصي طرح هدفمندسازي يارانه انرژي در صنايع كشور با تاكيد بر انحرافات قيمتي در بازار نهاده‌ها

An Investigation on Allocative Efficiency of TargetingSubsidies in Iranian Manufacturing Sector: Case Study of Price Distortions in Input Markets

حجم بالاي يارانه انرژي در اقتصاد كشور به همراه ساير انحرافات قيمتي با بر هم زدن قيمت‌هاي نسبي نهاده‌ها موجب تخصيص غيربهينه منابع گرديده و از اين جهت هزينه‌هاي قابل توجهي را بر اقتصاد كشور وارد مي‌كند. اين مطالعه با هدف ارزيابي بخشي از اين هزينه‌ها، به دنبال برآورد هزينه‌هاي عدم‌كارايي تخصيصي، ناشي از انحراف در قيمت حامل‌هاي انرژي در بخش صنعت است. در اين مطالعه با لحاظ انحرافات قيمتي در يك سيستم معادلات غيرخطي و با استفاده از رويكرد تابع هزينه سايه‌اي، عدم كارايي تخصيصي محاسبه شده است. مدل مورد نظر براي داده‌ها و نمونه‌هاي مورد نظر و صنايع منتخب به روش ISUR برآورد شد. طبق نتايج به دست آمده به صورت متوسط و در سطح كل صنعت، هزينه‌هاي عدم‌كارايي تخصيصي ناشي از انحراف در قيمت همه نهاده‌هاي توليد به ميزان 45 درصد هزينه‌هاي توليد بنگاه‌هاست. اندازه عدم‌كارايي تخصيصي كه فقط از انحراف قيمت انرژي ناشي مي‌شود معادل 34 درصد هزينه‌هاي توليد است. ضمن اينكه با لحاظ روابط جانشيني و مكملي بين نهاده‌ها پس از حذف كامل انحراف قيمتي نهاده انرژي، سهم انرژي در هزينه‌هاي توليد از 7/5 درصد به 10 درصد افزايش مي‌يابد.

In Iran’s economy, a high volume of energy subsidies along with the other price distortions has caused inefficiencies in the resource allocation, through distortions in the relative prices of inputs and commodities. This study aims at the examination and estimation of cost burdens incurred which stems from the allocative inefficiency of price distortion in energy carriers pricing in Iran’s industry sector. We estimated allocative inefficiency using a shadow cost function model based on a system of nonlinear equations which includes a price distortion equation. The cost model is estimated by the econometric method of Iterated Seemingly Unrelated Regression Equations (ISURE) and ‍Cross Section data-set of Iran’s industries. Our results show that, at the whole industry level, the costs of allocative inefficiency caused by all inputs’ price distortions are amounted to 45% of production costs of the firms in the industry sector. The extents of allocative inefficiency which are caused solely by distortions in the energy prices are equal to 34% of the production costs. Nonetheless, energy share of production costs increases to 10% from 5.7% actual level considering substitutionary and complementary relations among inputs after removal of the whole price distortion of energy input.