اثر آبياري تكميلي بر عملكرد، اجزاي عملكرد و درصد پروتيين دانه

Effect of Supplementary Irrigation on yield, yield components and Protein Percentages of Chickpea cultivars in Ilam, Iran

به منظور بررسي تاثير آبياري تكميلي بر عملكرد و اجزا عملكرد 3 رقم نخود ديم، آزمايشي به صورت كرت هاي يك بار خرد شده با طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در منطقه شيروان چرداول ايلام در طي سال زراعي 88-1387 انجام گرفت. عامل اصلي شامل 4 تيمار آبياري (شاهد بدون آبياري، يكبار آبياري در مرحله 50 درصد غنچه دهي، يكبار آبياري در مرحله 50 درصد گلدهي و يكبار آبيـاري در زمان پر شـدن غلاف ها) و عامل فـرعي شــامل 3 ژنوتيپ (ILC 482 ، فيليپ و محلي) بودند. اثر تيمارهاي آبياري روي صفات عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت، تعداد غلاف بارور در بوته، تعداد دانه در بوته و وزن صد دانه معني دار بود. در ميان ژنوتيپ ها رقم فيليپ با متوسط عملكرد دانه 51/1140 كيلوگرم در هكتار در تيمارهاي مختلف آبياري داراي بيشترين عملكرد و رقم محلي با 98/1056 كيلوگرم در هكتار كمترين عملكرد را توليد كرد. به طور كلي، انجام يكبار آبياري در مرحله پر شدن غلاف ها و گلدهي به ترتيب موجب 3/41 و 3/29 درصد افزايش عملكرد دانه نسبت به شاهد شد و آبياري در مرحله 50 درصد پر شدن غلاف ها بيشترين عملكرد دانه را با 76/1184 كيلوگرم در هكتار را توليد نمود. رقم فيليپ با متوسط عملكرد31/1263 كيلوگرم در هكتار در تيمار آبياري در مرحله 50 درصد پرشدن غلاف ها حداكثر عملكرد دانه را داشت و رقم محلي با عملكرد 26/893 كيلوگرم در هكتار در تيمار بدون آبياري كمترين مقدار عملكرد دانه را داشت.

In order to study the effect of supplementary irrigation on yield, yield components and protein percentages of three cultivars of chickpea an experiment carried out as split plot, based on randomized complete blocks design, with three replications in Ilam, in 2009-2010 growing season. Irrigation treatments were: control, without irrigation (I0), irrigation at the stage of %50 blooming, irrigation at the stage of %50 flowering, irrigation at the stage of pods filling, which were allocated to main plots and genotypes, ILC482, Filip93-93 and local variety to sub plots. Irrigation treatments had significantly effect on seed and biological yields, harvest index, pod numbers per plant, seed numbers per pod and 100 seed weight. The Filip93-93 produced highest (1140.51 kg/ha) and the local variety lowest seed yields (1056.98 kg/ha).Irrigation at the stage of pod filling and blooming increased by seed yield %41.3 and %29.3 respectively as compared to control .Irrigation at the pod filling period produced the highest seed yield. The Filip93-93 produced highest yield (1263.31 kg/ha) when the field irrigated at pod filling stage and the local variety at control treatment (without irrigation) the lowest seed yield (893.26 kg/ha).