پيش بيني سيل حوضه ي آبخيز قره آقاج با كاربرد سامانه ي شبيه سازي آبخيز(WMS)

Flood Forecasting for the Gareh Aghaj Basin Using the Watershed Modeling System

سيل ويرانگرترين بلاياي طبيعي بوده و تلفات جاني و مالي فراواني را به بار آورده است. WMS از جمله شبيه هاي جديد و جامع مي باشد كه با تلفيق امكانات GIS و شبيه هاي متنوع آب شناسي و دانش مايعات توانسته است به عنوان ابزاري قدرتمند در زمينه ي شبيه سازي و مديريت حوضه ي آبخيز مورد استفاده قرار گيرد. در اين مطالعه، كاربرد WMS در حوضه ي آبخيز قره آقاج واقع در نيمه ي جنوبي استان فارس مورد بررسي قرار گرفت. محاسبه ي ويژگي هاي گيتاشناسي منطقه، تعيين مرز حوضه ها و زيرحوضه ها و ترسيم آبراهه ها و شبكه ي رودها با استفاده از نقشه هاي پستي و بلندي با مقياس 1:25000 و ساختن شبيه هاي ارتفاعي رقومي(DEM) و Topaz تحقق يافت. در پايان با كاربرد HEC-HMS ، مراحل شبيه سازي بارش-رواناب در سطح حوضه انجام و واسنجي آبنماي حاصل با استفاده از 5 رگبار مشاهده اي به همراه سيل همزمان آنها انجام شد. نتايج نهايي ارزيابي نشان داد كه خطاهاي برآورد بده ي اوج ، حجم رواناب و زمان وقوع بده ي اوج در خروجي حوضه واقع در تنگ كازرين نسبت به مقادير مشاهده شده به ترتيب 11، 19 و 5/12درصد مي باشند. نتايج تحليل حساسيت نشان داد كه در تخمين بده ي اوج و همچنين حجم سيلاب، حساسيت شبيه در برابر تغييرات CN كه رابطه ي مستقيم با رطوبت اوليه ي خاك دارد، نسبت به تغييرات نفوذ اوليه و زمان تاخير بيشتر است. در تخمين زمان بده ي اوج به وسيله ي شبيه نيز عامل مهم و حساس زمان تاخير گزارش شد. در بررسي شدت سيل خيزي حوضه مشخص گرديد كه توان توليد رواناب در واحد سطح در زيرحوضه ي سيمكان بيشتر از ديگر زيرحوضه هاست.