اثر تنش شوري بر صفات مورفو - فيزيولوژيك لاين هاي تريتيكاله

Effect of salinity stress on morpho-physiological traits of triticale lines

به منظور بررسي خصوصيات مورفو - فيزيولوژيك 18 لاين تريتيكاله مشتمل بر نه لاين دابل هاپلوييد و نه لاين F8 خواهري در مقايسه با دو رقم گندم روشن (متحمل به خشكي) و كوير (متحمل به شوري) در شرايط بدون تنش و تنش شوري، آزمايشي در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دو شرايط محيطي (عدم تنش و تنش شوري) در سال زراعي 1388-1387 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه صنعتي اصفهان اجرا شد. در هر دو شرايط محيطي، تا اواسط مرحله ساقه روي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آبياري با آب غير شور انجام شده و پس از آن در آزمايش شوري آبياري با آب شور (هدايت الكتريكي 16 دسي زيمنس بر متر) انجام گرفت. صفات اندازه گيري شده شامل مساحت برگ پرچم، زاويه برگ پرچم، ميزان لوله اي شدن برگ پرچم، محتواي آب نسبي برگ، طول ريشك، وزن خشك ريشك، طول پدانكل، وزن خشك پدانكل و عملكرد دانه بودند. نتايج نشان داد كه در هر دو شرايط محيطي، همبستگي مثبت و بسيار معني داري بين عملكرد دانه با مساحت برگ پرچم، محتواي نسبي آب برگ و وزن خشك پدانكل وجود داشت. لاين هاي تريتيكاله از طول و وزن خشك ريشك، طول و وزن خشك پدانكل و مساحت برگ پرچم بيشتري نسبت به ارقام گندم برخوردار بودند. نتايج مقايسات متعامد نشان داد كه لاين هاي تريتيكاله در هر دو شرايط محيطي برتر از دو گندم روشن (متحمل به خشكي) و كوير (متحمل به شوري) بوده اند.

Effects of salinity on morpho-physiological of eighteen triticale lines comprising 9 doubled haploid (DH) lines and 9 their corresponding F8 lines as well as two bread wheat cultivars (ʹRoshanʹ as a drought tolerant and ʹKavirʹ as a salt tolerant cultivar), were studied. A randomized complete block design with three replications was used for each of the environmental conditions (non-stressed and salt-stressed conditions) at the research farm of College of Agriculture, with a silty-clay-loam soil, Isfahan University of Technology, Isfahan, in 2008-2009 cropping season. Both salt stressed and non-stressed experiments were irrigated with water having EC of 1 dS m-1 until mid-jointing stage, and afterward salt-stressed experiment was irrigated with saline water containing 175 mM NaCl with EC= 16 dS m-1. Area of flag leaf, angle of flag leaf, rolling of flag leaf, relative water content, length of awn, dry weight of awn, length of peduncle, dry weight of peduncle and grain yield were measured and recorded. In both conditions positive and significant correlations were observed between grain yield with area of flag leaf, relative water content and dry weight of peduncle. Triticale lines possessed superior awn length and dry weight, peduncle length and dry weight and leaf area than bread wheat cultivars. Orthogonal comparison also indicated that triticale lines performed superior than bread wheat cultivars in either environmental conditions.