بررسي صفات زراعي و عملكرد ژنوتيپهاي اميد بخش گندم نان در منطقه زنجان

Evaluation of agronomic traits and yield of wheat promising genotypes in Zanjan region

به منظور بررسي عملكرد و اجزاي عملكرد ژنوتيپهاي اميد بخش گندم نان زمستانه در ش رايط آبي، همچنين تعيين ارتباط اين خصوصيات با عملكرد دانه، تعداد 15 ژنوتيپ پيشرفته گندم همراه با 1389- سه رقم متداول منطقه، در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در سال زراعي 1390 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي خيرآباد زنجان مورد بررسي قرار گرفت . نتايج حاص ل از تجزيه واريانس نشان داد كه بين ژنوتيپ ها از نظر صفات وزن هزاردانه ، تعداد روز تا ظهور سنبله، شاخص برداشت و تعداد دانه در سنبله ساقه اصلي ، عملكرد دانه ، طول سنبله اصلي و وزن دانه در سنبله اختلاف معني داري وجود دارد . در شرايط آبياري همبستگي مثبت و معني داري بين عملكرد دانه با وجود داشته، در حالي كه عملكرد دانه (r=0/ و وزن دانه در سنبله (* 59 (r=0/ صفت ارتفاع بوته (* 70 بود. تجزيه عليت نشان داد كه (r= -0/ داراي همبستگي منفي و معني داري با تعداد پنجه بارور (** 73 صفات شاخص برداشت، تعداد سنبله در واحد سطح و تعداد رو ز تا ظهور سنبله داراي بيشترين اثر داراي (Col No.3625//Alamoot) مستقيم مثبت بر عملكرد دانه بودند. در مجموع ژنوتيپ شماره 4 بالاترين عملكرد دانه ( 7997 كيلوگرم در هكتار ) نسبت به ساير ژنوتيپها بود . اين ژنوتيپ براساس نتايج حاصله پرمحصولترين ژنوتيپ تحت شرايط آبياري انتخاب شد. واژه هاي كليدي: صفات مورفوفيزيولوژيك، گندم نان، تنوع ژنتيكي، زودرسي

To investigate the yield and agronomic traits of winter bread wheat genotypes in irrigating condition and also to determine the relationship of these traits with grain yield, 15 advanced genotypes of wheat along with three conventional cultivars where studied using randomized complete block design in three replications in 2010 growing season at Kheyr-Abad Agricultural Research Station. The analysis of variance showed that there are significant differences between genotypes in thousand kernel weight, days to heading, harvest index, the number of grains in spike, grain yield, main spike length and seed weight in spike. There was significant and positive correlation among grain yield with plant height (r= 0.70*) and the seed weight in spike (r =0.59*) in irrigating condition, while there was negative and significant correlation between the grain yield and the number of fertile tillers (r2= -0.73**). Path analysis in irrigating condition showed that the harvest index, the number of spikes per m2 and days to heading had the greatest positive effect on the grain yield. On the whole, line number 4 (Col No.3625//Alamoot) have the most yield (7997 Kg/ha) compared to other lines. This line was selected as the most productive at irrigating condition according to obtained results. Keywords: Morphophysiologic traits; Breed wheat; Genetic diversity; Early maturity3