بهينه سازي كشت بافت خارمريم به منظور توليد فلاونوليگنانان هاي دارويي

Optimization of Silybum marianum tissue culture for production of medicinal flavonolignan

گياهي دو لپه از خانواده آستراسه است كه در صنايع داروسازي ( Silybum marianum) خار مريم اهميت فراوان دارد . ماده موثره اين گياه سيليمارين نام دارد كه تركيبي از انواع فلاونوليگنان ها است . اين تركيب در درمان انوع بيماري هاي كبدي، هپاتيت، ديابت، بيماري هاي قلب و عروق، سرطان، چربي خون و ... موثر است . هدف از اين تحقيق بهينه سازي كشت بافت گياه خارمريم به منظور توليد سيليمارين است . در بر كال زايي قطعات جدا كشت ريشه، برگ و دمبرگ NAA و Kin ، 2,4-D تحقيق حاضر اثر هورمون هاي مورد بررسي قرار گرفت و در نهايت غلظت بهينه هورمونهاي بكاررفته جهت توليد سيليمارين از قطعات - جداكشت نشان داده شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در سه تكرار انجام گرفت. با توجه به نتايج بدست آمده، بالا ترين د رصد كال زايي ( 98 درصد) در قطعات جداكشت ريشه در ديده شد . همچنين استفاده از دو Kin 2,4- و D 1 ميليگرم در ليتر هورمون هاي / محيط كشت حاوي 1 و 5 نشان داد كه بيشترين درصد كالزايي( 97 درصد ) در قطعات جداكشت ريشه در Kin و NAA هورمون 1 ميليگرم در ليتر صورت م ي گيرد . رنگ كالوس هاي بدست آمده در اكثر تيمارها، زرد كمرنگ تا / غلظت 5 14 درصد ) از قطعه / سبز كمرنگ بوده و ساختار فيزيكي آنها نرم بود . بيشترين درصد فلاونوليگنان ( 4 ديده شد . Kin 2,4- و D 0 و 1 ميلي گرم در ليتر هورمون / جداكشت ريشه در محيط كشت حاوي 5 9 درصد ) از / نشان داد كه بيشترين درص د فلاونوليگنان ( 68 Kin و NAA همچنين استفاده از دو هورمون 1 و 1 ميليگرم در ليتر وجود دارد. / قطعه جداكشت ريشه در محيط كشت حاوي 5 واژه هاي كليد : ي خارمريم، سيليمارين، كشت بافت، هورمون، قطعه جداكشت، فلاونوليگنان.

The Silybum marianum is the dicotyledonous herbs of the Asteraceae Family that is important in medicinal industry. The biological active compound of Silybum marianum is a mixture of several flavonolignans generally known as the silymarin. These flavonolignans are used for treatment of various liver diseases, hepatitis, diabetes, heart diseases, cancer, blood cholesterol and etc. The purpose of this work was optimizing of Silybium marianum tissue culture for silymarin production. In the current work, the effect of 2,4-D, Kin and NAA hormones were investigated on callus formation in root, leaf and shoot explants. Finally the best hormone concentration was determined for silymarin production. The experiment performed in complete randomized test with three replicates. The results showed that the highest percentage of callus formation (%98) was observed at 1 & 1.5 mg/l of 2,4- D and Kin hormones in root explants. Also maximum percentage of callus formation (%97) was observed at 1.5 & 1.5 mg/l of NAA and Kin hormone treatment in root explants. In the most treatments, the color of callus was light yellow to light green and their physical structures were soft. Flavonolignan measurement showed that the maximum percentage of silymarin (14.4%) was observed at 0.5 & 1 mg/l of 2,4-D and Kin hormones in calluses from root explants. Meanwhile, the highest percentage of silymarin (9.68%) was achieved at 1.5 & 1 mg/l of of NAA and Kin in calluses from root explants. Keywords: Silybum marianum; Silymarin; Tissue culture; Hormone; Explants; flavonolignan.