بررسي اثر تنش خشكي بر جوانه زني بذر و رشد گياهچه گلرنگ در حضور بيمارگر پيتيوم آلتيموم

The effects of drought stress and Pythium ultimum on seed germination and seedling growth in safflower

به منظور بررسي تاثير تنش خشكي ناشي از پلي اتيلن گلايكول بر خصوصيات جوانه زني بذر گلرنگ در بستر آلوده به بيمارگر پيتيوم آلتيموم، آزمايشي به صورت فاكتوريل با استفاده از 4 ژنوتيپ 14 - و 18 - بار با 4 ،-10 ، استريا، دينجر، الآروي- 5151 و اراك- 2811 و سطوح تنش خشكي 0 تكرار در بستر حوله كاغذي اجرا شد. خصوصيات مورد ارزيابي شامل درصد جوانه زني بذور، سرعت جوانه زني، نسبت مرگ و مير به جوانه زني، سرعت مرگ و مير و وزن خشك گياهچه بود. نتايج نشان داد كه از نظر كليه خصوصيات سطوح تنش خشكي با شاهد (سطح 0 بار) اختلاف معني داري داشتند. بر خلاف سطح تنش خشكي صفر بار (فاقد تنش) كه در آن آلودگي قارچي موجب كاهش درصد جوانه زني، سرعت جوانه زني و وزن خشك گياهچه شد، در سطح تنش 10 - بار وجود بيمارگر موجب افزايش اين خصوصيات گرديد. همچنين افزايش تنش خشكي از سطح صفر به 10 - بار در محيط آلوده به بيمارگر باعث كاهش نسبت و سرعت مرگ ومير براي كليه ژنوتيپ ها شد. نتايج نشان مي دهد با وجود اينكه تاثير جداگانه افزايش تنش خشكي و آلودگي قارچي باعث كاهش خصوصيات جوانه زني بذور و رشد گياهچه مي شوند، ليكن تاثير همزمان آنها باعث افزايش درصد جوانه زني، سرعت جوانه زني و وزن خشك گياهچه در شرايط تنش خشكي 10 - بار نسبت به شاهد ( 0 بار) شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه برهمكنش بيمارگر و تنش كم آبي در محدوده اي خاص مثبت و به نفع ميزبان است و امكان كشت گلرنگ در چنين شرايطي وجود دارد. واژه هاي كليد : ي پلي اتيلن گلايكول، زيوسپور، ژنوتيپ، حساسيت، خشكي

This study was performed to evaluate the effect of osmotic stress due to PEG on seed germination of safflower in Pythium ultimum infested environment. The experiment was conducted in factorial fashion in which four safflower genotypes (Dinger, Aceteria, LRV- 5151, and Arak 2811), and four osmotic stress levels (0, - 10, -14, and -18 bar) were treated on paper towel media. The evaluated traits that were included, percent and speed of seed germination, speed of damping off, ratio of damping off to germination, and seedling dry weight. Results indicated that for the all traits, levels of osmotic stress had significant difference from control (0 bar). Unlike zero levels of osmotic stress (control) that fungal infection caused reduction in percent and speed of seed germination and seedling dry weight, in osmotic stress level (-10 bar) pathogen caused increases these traits. Increasing of osmotic levels from zero to -10 bar in infested environment caused reduction in speed of damping off, ratio of damping off to germination. Results showed that, although individual effects of osmotic stress and pathogen infection caused decrease in seeds germination and seedling growth properties, but their interactions improved percent and speed of germination in -10 bar in relation to control. Results of this study indicated that interaction between pathogen and osmotic stress had positive to some extant and could be useful for crop, so safflower could be cultivate in these conditions. Keywords: Polyethylene glycol; Zoospore; Genotype; Susceptibility; Drought1