نيازسنجي الزامات استقرار برنامه‌ي نگهداري پيشگيرانه از ديدگاه مديران بيمارستان و مهندسان تجهيزات پزشكي بيمارستان‌ها و واحدهاي ستادي

Need Assessment of Implementing a Preventive Maintenance System at Hospitals in Isfahan, Iran

مقدمه: در مراقبت هاي سلامت، پيشگيري از اشكالات، كارآمدتر از تمركز بر اقدامات اصلاحي آ نها است. تعميرات اغلب گران قيمت هستند و به پرسنل با تخصص بالا نيازمندند. معاينه و بازرسي منظم و استفاده از سروي سدهي دستي و چك ليست الزامات، به اثر بيشينه ي نگهداري و هزينه هاي كمتر منجر مي شود. نظر به اهميت نيازسنجي الزامات استقرار برنامه ي نگهداري پيشگيرانه در بيمارستان هاي تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكي اصفهان، اين مطالعه با هدف بررسي ديدگا ههاي مديران بيمارستاني و مهندسان تجهيزات پزشكي واحدهاي ستادي و بيمارستان هاي تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكي اصفهان در مورد استقرار برنامه ي نگهداري پيشگيرانه انجام شد. و به روش پرسش نامه ي دلفي در سال 1389 انجام شد. جامعه ي (Mix-method) روش بررسي: مطالعه از نوع كمي، كيفي يا تركيبي آماري پژوهش شامل 23 نفر از مهندسان تجهيزات پزشكي و مديران بيمارستان ها و نهادهاي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي اصفهان بود. الزامات استقرار با مصاحبه از كارشناسان به چهار دسته ي ساختاري، نيروي انساني، مالي و امكاناتي تقسيم شد و به صورت پرسش نامه ي دلفي در آمد و به كارشناسان امر عودت داده شد. در پايان، نظرات متخصصان به صورت پرسش نامه ي مدون ليكرت تهيه شد. پايايي اين محاسبه و به ميزان 92 درصد تخمين زده شد و بعد از جمع آوري با Cronbachʹs alpha پرسش نامه نيز توسط كارشناسان آمار به روش مورد تحليل قرار گرفت. SPSS نرم افزار يافته ها: اولويت بندي الزامات استقرار برنامه از نظر مهندسان تجهيزات پزشكي چنين بود: الف. الزامات ساختاري: ايجاد ساختار سازماني مناسب مسوول تعميرات و نگهداري در بيمارستان ها، ب. الزامات نيروي انساني: اعتقاد راسخ مديران سطوح مختلف وزارت خانه و بيمارستان ها به ضرورت اجراي برنامه، ج. الزامات مالي: اختصاص بودجه براي آموزش پرسنل و مديران ارشد و كارشناسان تجهيزات پزشكي، د. الزامات امكاناتي: تهيه ي چك ليست هاي موارد قابل بررسي هر دستگاه و استخراج اطلاعات آن از كاتالوگ مربوط. همچنين اولويت بندي الزامات استقرار برنامه از ديدگاه مديران مشتمل بر اين نكات بود: الف. الزامات ساختاري: فرهنگ سازي براي اجراي برنامه در همه ي سطوح وزارت خانه اي و بيمارستاني، ب. الزامات نيروي انساني: اعتقاد راسخ مديران سطوح مختلف وزارت خانه و بيمارستان ها به ضرورت اجراي برنامه، ج. الزامات مالي: اختصاص بودجه جهت شناخت نگهداري پيشگيرانه و مطالعات تكميلي، د. الزامات امكاناتي: طراحي فرم ها و مستندات و نسخ مورد نياز براي ثبت جريان برنامه در بيمارستان. نتيجه گيري: در ابتدا ضرورت ايجاد كادر توانمند مهندسي پزشكي و حضور مهندسان پزشكي در تمام بيمارستا نهاي تحت پوشش دانشگاه و ايجاد دفتر پيگيري فعاليت هاي نگهداري پيشگيرانه ضروري به نظر مي رسد. با اين وجود، نياز به يك هم انديشي در ميان مديران و مهندسان احساس مي شود تا زواياي مبهم اجراي طرح به خوبي روشن شود. واژه هاي كليدي: نيازسنجي؛ نگهداري پيشگيرانه؛ الزامات.

Introduction: In health care services, preventing problems and failures is more efficient than concentrating on correcting them. Repairs are always expensive, as they require highly specialized personnel and costly spare parts. Regular inspecting and servicing, using manual services and checklists, would maximize the impact of maintenance and minimize the costs. It is thus important to introduce a planned preventive maintenance (PPM) system to the hospitals. Methods: This quantitative-qualitative research used a Delphi survey to assess 23 medical engineers and managers at hospitals affiliated to Isfahan University of Medical Sciences (Isfahan, Iran) in 2010. Using interviews, the requirements were categorized into 4 groups of structural, human resources, financial, and equipments. A Delphi survey was obtained according to the results. A final questionnaire based on a Likert scale with a Cronbachʹs alpha of 92% was used to collect data. The data was then analyzed by SPSS. Results: Medical engineers and managers prioritized the requirements as structural needs (preparing appropriate organization for repairing and maintenance activity in hospitals and treatment center and cultivation of the plan in the hospitals), human resources (all management personnel should have true belief in the plan), financial needs (allocating specific budget for teaching managers and nurses), and application needs (providing a specific checklist for medical equipments). Conclusion: Medical engineers are definitely needed to be available in all hospitals affiliated to the university. A unit for following preventive maintenance programs, and creating sympathy and cooperation between managers and engineers is also of high importance. Keywords: Need Assessment; Preventive Maintenance; Requirements.