تاثير بهره وري بخشي بر نرخ واقعي موثر ارز در اقتصاد ايران (آزمون اثر بالاسا - سامويلسون)

Effect of Sector Productivity on Iranʹʹs Real Effective Exchange Rate (A Test on Balassa-Samuelson Effect)

مطالعه‎ي حاضر بر پايه ي مدل نظري اثر بالاسا - سامويلسون، به بررسي اثرات كوتاه مدت و بلندمدت بهره وري بخشي بر نرخ واقعي موثر ارز با استفاده از آمارهاي سري زماني سالانه ايران و شركاي عمده تجاري ايران در دوره‎ي زماني 2008-1980 پرداخته است. اثر بالاسا - سامويلسون بيان مي كند اختلافات بهره وري بخشي در دو كشور بر نرخ واقعي ارز تاثيرگذار است. به‌منظور تحليل تاثير بهره وري بر نرخ واقعي موثر ارز در اين تحقيق از روش خود توضيح با وقفه هاي گسترده (ARDL) استفاده شده است تا پويايي هاي رابطه‎ي بين بهره وري و نرخ واقعي موثر ارز مشخص شود. طبق نتايج حاصل از برآورد الگوي اثر بالاسا - سامويلسون با استفاده از روش خود توضيح با وقفه‎هاي گسترده، بهره‎وري نسبي بخش قابل تجارت داراي ضريب مثبت و معنادار در سطح اهميت 5 درصد در بلندمدت و بهره وري نسبي بخش غيرقابل تجارت داراي ضريب منفي در همان سطح اهميت در كوتاه مدت و بلندمدت هستند. اين نتايج به طور كلي با نظريه‎ي اقتصادي يعني، اثر بالاسا - سامويلسون مطابقت دارد. طبقه بندي JEL: F31; D24; C32

This study has investigated the long-run and short-run effects of relative productivity on real exchange rate using annual time series data of Iran and its major trade partners over the period 1980-2005. To analyze such effect which refers to the Balassa-Samuelson effect, this research uses Auto-Regressive Distributed Lags (ARDL) method, to deal with dynamics of the relationship between productivity and real effective exchange rate. The empirical results indicate a positive and significant effect of relative productivity to the tradable sector on the real effective exchange rate, whereas this effect is significantly negative with respect to the non-tradable sector in Iran. These findings are consistent with the Balassa-Samuelson effect. JEL Classification: C32; D24; F31