بررسي نوسانات آب و بهينه كردن مصرف آن در بخش كشاورزي منطقه سيستان: كاربرد رهيافت فازي

Analysis of Water Swings and Optimizing Water Consumption in the Agricultural Sector of Sistan Region: Application of fuzzy approach

ايران از كشورهايي است كه در مناطق خشك و نيمه خشك جهان قرار دارد و همواره با معضل كمبود آب مواجه بوده است. لذا برنامه ريزي براي استفاده مناسب از آب، از اهميت ويژه اي برخوردار است. هدف اين مطالعه استفاده از برنامه ريزي فازي جهت بهينه سازي استفاده از منابع آب در بخش كشاورزي منطقه سيستان بوده است. داده هاي مورد نياز با تكميل پرسشنامه از 118 نمونه كه با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي انتخاب شده بود، جمع آوري شد. ضرايب فني مورد نياز با استفاده از اطلاعات بخش زراعت جهادكشاورزي منطقه محاسبه گرديد. الگوي كشت در دو حالت فعلي و بهينه با در نظر گرفتن محدوديت هاي منطقه تعيين گرديد. نتايج الگوي كشت بهينه نشان داد كه امكان كاهش سطح زير كشت وكاهش ميزان مصرف آب همراه با افزايش عملكرد و در نتيجه بهره برداري پايدار از منابع آب در بخش كشاورزي منطقه وجود دارد. افزون بر اين، نتايج نشان داد زماني كه كشاورز، اهدافي همچون حداقل استفاده از آب، حداكثر توليدات، حداكثر نيروي كار، حداقل ماشين آلات و حداقل بكارگيري از كودهاي شيميايي را به ترتيب اولويت داشته باشد، در الگوي بهينه بيش از سناريوهاي ديگر اين اهداف تامين مي گردد. نتايج ساير سناريوها با در نظر گرفتن اهداف مختلف مديران يا فعالان بخش كشاورزي در قسمت نتايج و بحث آورده شده است

This study aims to apply fuzzy programming to optimize the use of water resources in agricultural regions of Sistan, Data collected by filling up questionnaire from a sample of 118 farmers that were selected using random sampling method. Technical coefficients were calculated based on information provided by Agriculture Department of the region. Current cropping pattern was compared with optimized one with respect to regional constraints. Results showed the possibility of reduction in acreage and water use while attaining high yield and sustainability of water resource use. The results also showed the farmersʹ objectives were minimizing the use of water, machinery and fertilizer and maximizing production and labor. Considering these objectives, optimum cropping pattern was determined and recommended