نمود جنسيت در كتاب‌هاي درسي زبان انگليسي دوره دبيرستان و پيش دانشگاهي تحليل واژگان ومحتوا با رويكردي معيا ر- مدار

Gender Delineation in High school and Pre-university ELT Textbooks: A Criterion-oriented Approach to Text Analysis

مقاله حاضر به بررسي كتاب‌هاي درسي زبان انگليسي دوره دبيرستان و پيش دانشگاهي در ايران پرداخته و مسيله تساوي جنسيتي و چگونگي باز نمايي آن را در اين كتاب‌ها به چالش مي‌كشد. تحليل واژگاني و محتوايي متن اين كتاب‌ها با رويكردي ضابطه مند و به استناد معيار‌هاي تعيين شده توسط ريفكين ( 1998) صورت گرفت. به منظور غني سازي يافته‌ها، محققين از هر دو رويكرد كمي و كيفي بهره گرفتند. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آمار توصيفي و استدلالي استفاده شد، و مربع خي براي هر چهار مورد محاسبه گرديد.يافته‌هاي حاصل از تجزيه و تحليل كمي دلالت بر وجود نابرابري و تبعيض جنسيتي در كليه كتاب‌هاي بررسي شده داشته‌اند. نتايج تحليل محتوايي كتاب‌ها نيز حاكي از رويكردي سنتي و كليشه‌اي بوده و تصوير ارايه شده از زنان نه با واقعيت‌هاي فعلي جامعه ايراني و نه با جامعه غربي مطابقت داشت. نقش و حضور پررنگ مردان و نگاه نابرابر و تبعيض آميز به زنان، چه از لحاظ كمي و كيفي كاملا ملموس بوده و عدم حضور و يا حضور كمرنگ زنان بر واقعيتي فرهنگي ـ اجتماعي مبتني بر باور‌هاي سنتي صحه گذاشت كه در آن، مرد جنس برتر و زن جايگاهي پايين تر و به عنوان جنس دوم دارد. در پايان تمهيداتي براي تعديل وضع موجود ارايه گرديد.

The main concern of this study is to identify patterns of inequity in instructional materials. The article addresses "Gender imbalance and gender stereotyping in high school and pre-university English textbooks following Rifkinʹs model. The study was set in a qualitative paradigm based on criterion-driven studies; using feministʹs approaches as the underlying theory, however; to enrich the findings both quantitative and qualitative techniques were utilized for data collection and analysis. Descriptive and chi-square statistics were used to analyze data quantitatively, and content analysis was used to analyze the representation of both sexes qualitatively in four English textbooks. The analysis of verbal and pictorial parts showed great imbalance in the representation of males and females in the sense that these books were biased towards males. The overall portrayal of women in the textbooks was low and their subordinated status confirmed the traditional view of gender stereotyping. Overall, these books fairly failed to reflect the wide range of roles played by woman both in Iranian culture and target language culture.