خيال و تناقض نمايي در عرفان ابن عربي

Imagination and its paradoxical appearance in Ibn Arabiʹs mysticism (Sufism)

يكي از مباحث حايز اهميت در عرفان ابن عربي كه در تفكرات انديشمندان پس از او نيز تاثير شگرفي داشته است، عالم خيال و اجتماع نقيضين در اين عالم است. البته او همانند فلاسفه، خيال را هم در معناي جهان شناختي بكار مي برد كه همان خيال منفصل است و هم در حوزه معرفت شناسي، به عنوان تنها ابزار درك حقايق وراي طور عقل، از آن ياد مي كند، اما خيال در حوزه جهان شناختي، دو كاربرد مهم دارد، يكي به معناي واسطه و برزخ ميان عالم عقول مجرد و عالم ماده است و ديگري معناي وسيع آن كه همه ماسوي الله را شامل مي شود. تمام ما سوي الله مذبذب ميان وجود و عدم اند، يعني نه وجود و نه عدم اند، و تناقض كه با عقل قابل فهم نيست در قوه خيال قابل درك مي شود، به هر حال خيال يكي از اساسي ترين مفاهيم در عرفان ابن عربي است، بدون شناخت آن ورود به تفكر او ناممكن خواهد بود.