بررسي چگونگي پاسخ جودره (Hordeum spontaneum) و گندم (Triticum aestivum) به علف‎كش‌هاي مختلف در شرايط گلخانه‌اي

Response of Wild Barley (Hordeum spontaneum) and Wheat (Triticum aestivum) to Different Herbicides in Greenhouse

به‌منظور بررسي كارايي علف‎كش‌هاي مختلف در كنترل علف هرز باريك برگ جودره (Hordeum spontaneum) و مطالعه پاسخ جودره و گندم (Triticum aestivum) رقم چمران به علف‎كش‌هاي مختلف، آزمايش دُز پاسخ گلداني در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1387 اجرا شد. علف‎كش‌هاي كلودينافوپ پروپارژيل، پينوكسادن، سولفوسولفورون، و متسولفورون متيل+ سولفوسولفورون، به صورت پس رويشي در مرحله دو تا سه برگي جودره و گندم، و علف‎كش ايزوپروترون+ ديفلوفنيكان به صورت پيش رويشي به كار برده شدند. سه هفته بعد از سمپاشي وزن خشك بوته ها در هر تيمار اندازه‌گيري شد و سپس شاخص هاي GR50 و GR25 (به ترتيب دُز لازم علف‎كش براي 50 و 25 درصد كاهش رشد در مقايسه با شاهد) محاسبه شد. نتايج نشان داد كه به دليل تحمل بالاي جودره، هيچ يك از علف‎كش‌ها قادر نبودند بدون خسارت به گندم به طور كامل موجب نابودي جودره شوند. علف‎كش متسولفورون متيل+ سولفوسولفورون بهترين گزينه براي كنترل جودره در گندم بود، به طوري كه زيست توده جودره در دُز توصيه شده آن حدود 32 درصد و در بالاترين دُز حداكثر 3/61 كاهش يافت، در حالي كه حداكثر كاهش رشد گندم در بالاترين دُز 5/21 درصد بود. علف‎كش‌هاي كلودينافوپ و پينوكسادن حتي در مقادير بالاتر از دُز توصيه شده تاثيري بر جودره نداشته و از آن‌ها نمي‏توان براي كنترل جودره استفاده كرد. سولفوسولفورون در دُز توصيه شده تاثير زيادي روي جودره نداشت، اما در مقادير بالاتر موجب كاهش معني‎دار زيست توده جودره و گندم شد.

In order to study the response of wheat (Triticum aestivum) cv. Chamran and wild barley (Hordeum spontaneum) to different herbicides, a pot dose response experiment was conducted in a completely randomized design with three replication at Research Greenhouse of Ferdowsi University of Mashhad in 2008. Different doses of herbicides including Clodinafop propargyl, Pinoxaden, Sulfosulfuron, and Metsulfuron-methyl+ Sulfosulfuron, were applied post-emergence at 2-3 leaf stage of wheat and wild barley and Isoproturon+Diflufenican was applied pre-emergence. Plant dry weight of each treatment was determined three weeks after herbicide application, then GR50, GR25, and herbicide selectivity indices were determined for each herbicide. Results showed that due to wild barley high tolerance, no herbicide could completely control this weed in wheat without injury to wheat. Among all herbicides, Metsulfuron-methyle+Sulfosulfuron was the best one for selective control of wild barley in wheat, which reduced wild barley biomass by 32% in recommended dose. Clodinafop propargyl and Pinoxaden, even at higher doses couldn’t reduce wild barley biomass and can not be used for wild barley control in wheat. Sulfosulfuron had little influence on wild barley at recommended dose, but at higher doses reduced both wild barley and wheat biomass significantly.