استانداردسازي و هنجاريابي پرسشنامه نگراني‌هاي سلامت (HCQ-54) براي دانشجويان ايراني دوره‌هاي كارشناسي دانشگاه‏هاي دولتي شهر تهران

زمينه: توجه به سلامتي نه از ديدگاه باليني بلكه از منظر سلامت اجتماعي نگاه تازه‌اي به سلامتي فراتر از صرفاً فقدان بيماري يا ناتواني بوده و با تاكيد بر ارزيابي شخصي افراد از سلامتي خود به كامل بودن عملكرد جسم و ذهن و تطابق اجتماعي اشاره دارد؛ سنجش سلامت و مولفه‌هاي تشكيل‌دهنده آن يعني سلامت جسمي، رواني و اجتماعي افراد نياز به ابزرا ويژه‌اي دارد. هدف: هدف از انجام اين مطالعه استانداردسازي و هنجاريابي HCQ-54 براي دانشجويان متناسب با نگراني‌هاي سلامت آنان در فرهنگ ايراني بود. روش: اين ابزار براي تعيين اندازه و ميزان نگراني‌هاي سلامت توسط اسپات و دوش ساخته شده است. سوالات مربوط به سه خرده مقياس با عنوان نگراني‌هاي جسمي، نگراني‌هاي رواني و نگراني‌هاي اجتماعي نام‌گذاري شده است. روايي محتوايي آن توسط اساتيد روان‏شناسي و مشاوره تاييد و سپس بر روي يك نمونه 2000 نفري دانشجويان دانشگاه‏هاي دولتي شهر تهران اجرا گرديد. سوالات با روش آماري مناسب تحليل و ميزان روايي و اعتبار، نقطه برش و نمرات هنجار تعيين گرديد. يافته‌ها: بر اساس محاسبات انجام شده ضريب همساني دروني خرده‌مقياس‌هاي نگراني‌هاي جسمي، نگراني‌هاي رواني و نگراني‌هاي اجتماعي به ترتيب برابر با 646/0، 939/0، 894/0 و براي كل مقياس برابر با 803/0 برآورد شده است. دامنه تغييرات ضرايب همبستگي متقابل بين نمرات خرده‌مقياس‌هاي تشكيل‌دهنده HCQ-54 بين 011/0 تا 997/0 قرار دارد. براي تعيين روايي سازه و مولفه‌هاي تشكيل‌دهنده پرسشنامه از روش تحليل مولفه‌هاي اصلي با چرخش به شيوه نرمال شده واريماكس استفاده شد. نتيجه اين محاسبات حاكي از اشباع مقياس از يك عامل معني‌دار و مهم با ارزش ويژه 979/12 است و اين عامل 843/28% واريانس كل را تبيين مي‌كند. نتيجه نهايي مربوط به مشخصه‌هاي آماري گويه‌هاي آزمون (پس از مرحله چرخش به شيوه نرمال شده واريماكس)، حاكي از همبسته بودن 46 سوال در يك عامل اصلي است كه اين عامل نگراني‌هاي سلامت نام‌گذاري شد. نمره برش مطالعه حاضر براي تفكيك دانشجويان نگران از دانشجويان غيرنگران 62 به دست آمده است. شاخص‌هاي روايي باليني آزمون براي اين نقطه تفكيك، شامل حساسيت، ويژگي، كارآيي و اشتباه طبقه‌بندي به ترتيب برابر با 3/81%، 72%، 80% و 22% برآورد گرديد. آزمون t مستقل نشان داد كه بين ميانگين دو گروه دانشجويان پسر و دختر در خرده‌مقياس‌هاي HCQ-54 تفاوت معني‌داري وجود ندارد. بحث و نتيجه‌گيري: با توجه به ميزان اعتبار و روايي به دست آمده، پرسشنامه نگراني‌هاي سلامت (HCQ-54) ابزاري است كه مي‌تواند مورد استفاده محققان قرار گيرد. افزون بر اين، مي‌تواند به عنوان ابزاري براي سنجش نگراني‌هاي سلامت دانشجويان در مراكز مشاوره دانشجويي استفاده شود.

The purpose of this paper is to standardize and normalize the health concerns questionnaire-54 (HCQ-54) to assess the health concerns of Iranian undergraduates at the state-run universities in Tehran, including University of Tehran, Tarbiat Moʹallem University, Allameh Tabatabaʹi University, Shahid Beheshti University, Sharif University of Technology and Amir Kabir University of Technology. To this aim, 2000 undergraduates were selected using the random multi-stage sampling method. The general reliability of the scale and its subscales was computed through internal consistency. The results indicated excellent internal consistency (general Cronbachʹs alpha coefficient = 0.803, somatic concerns = 0.894, mental concerns = 0.939, social concerns = 0.646) and proved statistically satisfactory. Moreover, the construct validity of the scale was investigated through factor analysis of principal components with varimax rotation, after which a factor emerged that accounted for 28.843% of the total variance of the scale. The cutoff point of the study was 62 with sensitivity and specificity standing at 80% and 72%, respectively. The independent t-test showed no significant difference between male and female students on the HCQ-54 subscales. Keywords: standardization, normalization, health concerns, somatic concerns, mental concerns, social concerns.