بررسي اثر برخي گياهان دارويي بر پارامترهاي هضم شكمبه‏اي در شرايط آزمايشگاهي

An Investigation of the effect of some medicinal plants on in vitro ruminal fermentation parameters

هدف از پژوهش حاضر، بررسي فعاليت 23 گونه گياه دارويي براي كاهش توليد گاز متان در شكمبه و بررسي پارامترهاي گوارشي گوسفند با روش آزمايشگاهي (in vitro) بود. آزمايش با روش آزمون توليد گاز انجام شد. مقدار 3/57 ميلي‏گرم از نمونه آسياب شده گياه دارويي مورد نظر به علاوه 7/142 ميلي‏گرم خوراك پايه در 4 تكرار درون بطري‏‏هاي ويتن (wheaton) 120 ميلي‏ليتري ريخته شد. انكوباسيون با استفاده از شيرابه‌ شكمبه سه راس گوسفند نر اخته‌، فيستوله‌دار، نژاد قزل، 4 ساله، با وزن 8/61 كيلوگرم انجام گرفت. در پايان 24 ساعت انكوباسيون، حجم كل گاز توليدي، حجم گاز متان، غلظت آمونياك و اسيدهاي چرب فرار حاصل از تخمير اندازه‏‌گيري شد. داده‏هاي به دست آمده در قالب طرح كاملاً تصادفي تجزيه آماري شد. نتايج به‌دست آمده نشان داد كه حجم كل گاز توليدي حاصل از تخمير نمونه‏هاي حاوي موسير، خارخسك و گل گنده در مقايسه با تيمار شاهد (خوراك پايه) افزايش يافت (05/0P < ). نسبت گاز متان به كل گاز توليد شده حاصل از تخمير تيمارهاي حاوي موسير، هل، آويشن، سياهدانه، رزماري، ريوند چيني، بابونه، ميخك و چاي سبز در مقايسه با خوراك پايه بيش از 20 درصد كاهش يافت (05/0P < ). غلظت كل اسيدهاي چرب فرار ناشي از تخمير تيمارهاي حاوي زنجبيل، سياهدانه، بابونه، زنيان و چاي سبز در مقايسه با خوراك پايه بيشتر بود (05/0P < ). از سوي ديگر، غلظت آمونياك در تيمارهاي حاوي موسير، گل گنده، قولنجان، هل، درمنه، شيرين بيان، رزماري، آنيسون، بابونه، زوفا و شاهتره كوهي در مقايسه با خوراك پايه كاهش يافت (05/0P < ). بر اساس نتايج به دست آمده، مشخص شد كه در بين گونه‏هاي مورد مطالعه، موسير مي‏تواند بدون آنكه حجم كل گاز توليدي را كم كند، توليد گاز متان و غلظت آمونياك را كاهش دهد.

The aim of the current study was the screening the activity of 23 medicinal plants for decreasing the in Vitro ruminal methane production, as well to and assess sheep ruminal in vitro fermentation parameters. 57.3 mg of each medicinal plants along with 142.7 mg control diet were weighted in 120 ml wheatons in 4 replicates. The samples were incubated using ruminal fluid obtained from 3 castrated male Ghezel sheep with 61.8 kg of body weight and 4 years of age. After 24 h of incubation, total Gas Production (GP), methane production, ammonia content as well as Volatile Fatty Acids (VFA) were assessed. The obtained data were statistically analyzed using a completely randomized design. The results showed that GP from the incubation of Allium hertifolium, Tribulus terrestris L and Foetida ferula-assa increased in comparison with the control treatment (p < 0.05). The molar proportion of methane in GP was decline by 20% in treatments containing Allium hertifolium, Elettaria cardamomum Maton, Thymus vulgaris, Nigella sativa, Rosmarinus officinalis, Rheum palmatum, Chamaemelum nobile, Sygium aromaticum and Thea sinensis in comparison with the control treatment (p < 0.05). The concentrations of total VFA in treatments containing Zingiber officinale, Nigella sativa, Chamaemelum nobile, Trachyspermum copticum and Thea sinensis were higher than that in control (p < 0.05). On the other hand, treatments containing Allium hertifolium, Foetida ferula-assa, Alpinia officinarum, Elettaria cardamomum Maton, Achillea milhemsii, Glycyrrhiza glabra, Rosmarinus officinalis, Pimpinella anisum, Chamaemelum nobile, Hyssopus officinalis and Fumaria officinalis Lan contained lower levels of ammonia concentrations than in the control diet (p < 0.05). The results indicated that the treatment containing Allium hertifolium lowered the methane production and ammonia concentration without any negative effect observed on the total gas production.