گزارش زنبور پارازيتوييد Arthrolytus glandium (Hym.: Pteromalidae) از ايران

Record of Arthrolytus glandium (Hym.: Pteromalidae) from Iran

خانواده‌ي Pteromalidae با بيش از 3500 گونه‌ي توصيف شده و 390 جنس يكي از بزرگ ترين خانواده‌هاي پارازيتوييد در راسته‌ي بال غشاييان و بالاخانواده‌ي Chalcidoidea است (1). اين خانواده همچنين داراي 31 زير خانواده مي‌باشد. گونه‌هاي متعلق به اين خانواده شامل دشمنان طبيعي بسياري از حشرات مضر از جمله سخت بالپوشان، دوبالان، بال غشاييان و جوربالان هستند. طي جمع‌آوري زنبورهاي متعلق به اين خانواده از مزارع يونجه‌ي منطقه‌ي مراغه واقع در استان آذربايجان شرقي در بهار و تابستان سال 90، تعداد 2 نمونه ماده از جنس Arthrolytus جمع آوري شد. براي جمع آوري نمونه‌هاي اين خانواده از روش‌هاي مختلف از جمله تله‌ي ماليز، تور زدن بر سطح گياهان و جمع آوري نمونه‌ها با آسپيراتور استفاده گرديد. اين گونه كه توسط نگارنده‌ي دوم با نام Arthrolytus glandium (Bou?ek) شناسايي گرديد، روي گياهان مزرعه‌ي يونجه واقع در روستاي آغجه كهل با مشخصات جغرافيايي ?97/06 ?16 °37 عرض و ?63/48 ?26 °46 طول با ارتفاع 1726 متر از سطح دريا در تاريخ 14 تير 1390 جمع آوري گرديده است. نمونه‌هاي اين گونه در كلكسيون حشرات مركز تحقيقات كشاورزي استان آذربايجان شرقي نگهداري مي‌شوند. از اين جنس پيش از اين يك گونه تحت عنوان Arthrolytus ocellus (Walker) از ايران گزارش شده است (2). بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط گراهام (3) برخي از مشخصات مرفولوژيك اين گونه كه امكان تفكيك آن را از ساير گونه‌ها فراهم مي‌سازد عبارتند از: شاخك‌ها پايين‌تر از مركز صورت واقع شده‌اند. آنلي دوم در شاخك حدودا دو برابر آنلي اول مي‌باشد. عرض حفره‌ي دهاني حدود يك سوم طول چشم است. ران پاها به رنگ سياه مي‌باشد. رگبال استيگمال تشكيل زاويه‌ي حاده با رگبال پست مارجينال مي‌دهد.

Pteromalidae family with more than 3500 described species and 390 genera is one of the large parasitic wasps in the order Hymenoptera and superfamily Chalcidoidea (1). Also this family has 31 subfamilies. The members of this family are parasitoids of different insectsʹ orders such as Coleoptera, Diptera, Hymenoptera and Homoptera. During study of Pteromalidae fauna of alfalfa fields of Maragheh region, East-Azarbaijan, in spring and summer of 2011, two female specimens of Arthrolytus (Hym.: Pteromalidae, Pteromalinae) were collected. The samples were collected using different methods such as Malaise trap, sweeping net and aspirator. The specimen that was identified by the second author as Arthrolytus glandium (Bou?ek) was collected from alfalfa fields of Agje-Kohol (37° 16ʹ 06.97" - 46° 26ʹ 48.63" and 1726m latitude) in 4th July 2011. The specimens were deposited in Department of Plant Protection, Agricultural and Natural Resources Research of East-Azarbaijan, Tabriz, Iran. This is the first record of the species from Iran. Previously, the species Arthrolytus ocellus (Walker) has been recorded from Iran (2). According to Graham (3), some morphological characters of A. glandium that facilitates its identification from other species are as follow: Antennae inserted low on the head. Second anellus in the antenna is twice as long as the first. Malar space is about one third the length of an eye. Femurae are mainly dark in colour. Stigmal vein forms an acute angle with the postmarginal vein.