بررسي تغييرات مكاني نيترات در آب زيرزميني دشت لردگان

Spatial variation of nitrate in the Lordegan aquifer

آلودگي آب هاي زيرزميني به نيترات يكي از چالش هاي مهم بهداشتي در دهه هاي اخير است . پهنه بندي آلودگي به نيترات ميتواند در مديريت بهره برداري از منابع آب مفيد باشد. هدف از انجام اين پژوهش، عبارت از بررسي تغييرات مكاني تهيه نقشههاي پهنهبندي نيترات و بررسي تغ يير در الگوي مكاني و پهنه بندي نيترات در آبخوان دشت لردگان ميباشد. براي اين منظور ، از 32 حلقه چاه كشاورزي در چهار نوبت در سال 1389 نمونه برداري و غلظت نيترات اندازه گيري شد . نتايج نشان داد كه ميانگين غلظت نيترات در چهار نوبت نمونه برداري ثابت و حدود 10 و حداكثر غلظت نيترات در چهار نوبت نمونه برداري 19 ميليگرم در ليتر است . اين است . روش وزن دهي معكوس فاصله روش مناسب تري نسبت به روش كريجينگ تشخيص WHO مقادير زير حد مجاز و استاندارد داده شد و نقشه هاي پهنه بندي با استفاده از اين روش ترسيم شد . قسمت شمالي آبخوان (حوالي روستاي خاردان ) در چهار نوبت نمونهبرداري داراي بيشترين غلظت نيترات 19 ميلي گرم در ليتر بود كه احتمالاً مي تواند به دليل وجود سازندهاي زمين شناسي حاوي نيترات و آمونيوم تبادلي : شيل و مارن در اين منطقه و همچنين شستشوي نيترات از خاك هاي كشاورزي اين بخش از دشت باشد . كمترين غلظت نيترات در هر چهار نوبت نمونهبرداري چهار ميليگرم در ليتر در قسمت جنوب غربي آبخوان ديده شد.

Mapping of groundwater nitrate can be useful in management of groundwater resources. The objectives of this study were to analyze the spatial variability of nitrate and to map its contamination in the Lordegan aquifer and to evaluate the variations in nitrate variability and mapping during a year. Then 32 wells were sampled four times during 2010. Seasonal nitrate concentrations remained constant at 10 mg/l and the maximum concentration was 19 mg/l thus always remaining below the WHO limit. For mapping, the inverse distance weighting method was preferred over kriging. The north of the aquifer (near Khardan village) always had the highest nitrate concentrations (19 mg/l) probably due to the presence of shale and marl formations that contain exchangeable nitrate and ammonium as well as due to leaching of nitrate from agricultural soils. Lowest concentrations of nitrate (four mg/l) were always seen in the southwest of the aquifer.