بازشناسي پرديس در بستر نماد‌گرايانه معماري و فرش ايران

Identifying Paradise in Symbolic Context of Iran’s Architecture and Carpet

«باغ» و «فرش» گوياترين آثار هنري ايران بوده كه ريشه در فرهنگ و تمدن داشته و با طبيعي‌ترين علايق و عواطف، اعتقادات و باورهاي انساني مانوس هستند. در‌واقع هم هنرمندان باغ‌سازي و باغ‌آرايي و هم هنرمندان فرش‌بافي و طراحي فرش، زيباترين و ممتازترين تلاش‌ها را به‌منظور تجلّي ماهرانه و مطلوب ذوق، فكر، احساس، رمز و رازهاي دروني و ذهني خود و باورهاي مردم به‌كار مي‌گيرند. در اين مقاله رابطه اين دو هنر سنتي ارزشمند در ايران و جايگاه باغ و پرديس در طراحي فرش ايران، پس از بررسي مباحث نظري، با مقايسه نقشه و طرح باغ‌ها و فرش‌هاي باغيِ مشخص شده كنكاش گرديده است. همنوايي طرح باغي فرش ايران با باورهاي آييني ايرانيان و هماهنگي طرح كلي قالي‌هاي باغي با ساختار كلي باغ ايراني از نتايج اين بررسي است. نتيجه ديگر آنكه هنرهاي سنتي درعين تنوع درصورت، از يك معنا سخن مي‌گويند و بر حقيقت واحدي دلالت مي‌نمايند.

Garden” and “Carpet” are the most expressive Iranian artworks rooted in Iran’s culture and civilization which show beliefs, values and interests of Iranian artists, both garden and carpet designers. This paper studies the relations between these two valuable arts in Iran. At first the background of two fields has been reviewed and then the designs of historical gardens and garden carpets have been compared. On the other hand, this paper studies the status of garden and Paradise in Iranian beliefs and customs and also in carpet designing.