سخن سردبير

sokhan sardabir

سخن سردبير از زماني كه پيشگامان نام آشنايي چون ويليام اسميت (1839-1769) (تهيه كننده اولين نقشه زمين‌شناسي) و چارلز لايل اسكاتلندي (1875-1797) (نخستين كسي كه به سن ميليون سالي زمين پي برد) زمين‌شناسي مدرن را پايه‌گذاري كرند، بيش از دويست سال مي‌گذرد و آنچه كه اكنون به عنوان زيرساخت‌هاي علوم زمين از آنها بهره‌گيري مي‌شود داراي سابقه قرني است. در ايران شايد بتوان اولين كارهاي زمين‌شناسي را به بعد از به نفت رسيدن اولين چاه نفت در مسجد سليمان كه توسط دارسي صورت گرفته نسبت داد كه آن هم بيشتر يك واقعه اتفاقي بود تا پژوهشي-علمي، زيرا تا آن تاريخ (سال1286) كسي سازند آسماري را نمي‌شناخت و تمامي زاگرس فقط به عنوان كوهستاني صعب العبور با چشمه‌ساراني داراي آب گوارا چون سرچشمه‌هاي كارون، كرخه، بازفت، دز و... معروف بود. اصحاب دارسي براي دسترسي به نفت بيشتر و درآمدهاي ميليوني چاره‌اي جز شناخت علمي-فني سنگ‌ها و سازندهاي پول‌ساز زاگرس نداشتند به همين جهت در حد شناسايي سازندهاي نفت‌داري چون آسماري همت گماردند و آنچه كه خواستند به آن دست يافتند، ولي هيچگاه از يافته‌هاي علمي‌شان كسي آگاه نشد، تازه اين يافته‌ها هم به بخش‌هاي كوچكي از زاگرس ختم مي‌شد و دو سوم باقيمانده از ايران سهمي از اين مطالعات نداشت. اين غفلت در حدود 70 سال تا تاسيس سازمان زمين‌شناسي كشور به درازا انجاميد. زماني كه حتي يك سازند شناخته شده نداشتيم و يك برگ نقشه از اين سرزمين پراز شگفتي‌هاي زمين‌شناختي موجود نبود، بنا به گفته‌ها، كشورهاي اروپاي غربي زمين‌شناسي كشورشان را در حد بزرگ‌مقياس هم دوره كرده بودند. در اين شرايط سازمان زمين‌شناسي با كمك‌هاي سازمان ملل فعاليت خود را در سال 1341با انجام مطالعات سيستماتيك آغاز كرد و نسل اول و دوم همراه با كارشناسان سازمان ملل زير ساخت‌هاي اوليه زمين‌شناسي ايران را پايه‌ريزي كردند كه حاصل آن نقشه‌هاي با مقياس 1:250000 سراسر ايران (به جز زاگرس) مي‌باشد و به دنبال آن نسل‌هاي بعد تا به امروز كه پنجاهمين سال تولد سازمان مي‌باشد، انبوهي از دانسته‌هاي مورد نياز فعاليت‌هاي عمراني كشور چون شناخت مناطق لرزه‌خيز، شناخت كانسارهاي مختلف و بسياري مسايل مربوط به علوم زمين را توليد نموده‌اند كه مورد استفاده همگان قرار گرفته است. فعاليت‌هاي سازمان برحسب نيازهايش به گونه‌اي بود كه افزون بر ايجاد مراكزي در شهرستان‌ها نسبت به تاسيس پايگاه ملي داده‌هاي علوم زمين و به تازگي مركز پژوهش‌هاي زمين‌شناسي كاربردي در كرج همت گمارد. از موفقيت‌هاي جهاني سازمان در طول اين 5 دهه مي‌توان واگذاري تهيه نقشه‌هاي زمين‌شناسي، تكتونيك و متالوژني خاورميانه و همچنين نقشه‌هاي سايزموتكتونيك خاورميانه و جهان را از سوي كميسيون بين المللي تهيه نقشه‌هاي زمين شناسي برشمرد. سازمان اميدوار است كه در سايه توجهات و عنايات خداوند متعال و همكاري شما دوستان گرامي و فرهيخته بتواند در راه وظيفه و مسيوليت سنگيني كه بر دوش دارد به موفقيت‌هاي در خور انتظار جامعه برآيد. جا دارد در اينجا يادي از همكاران در گذشته‌مان اعم از داخلي و خارجي كنيم و برايشان طلب آمورزش از درگاه خداوند بنماييم.