ساختار پوسته ايران براساس برگردان همزمان تابع انتقال گيرنده و اطلاعات پاشندگي سرعت فاز امواج ريلي

Crustal Structure of Iran from Joint Inversion of Receiver Function and Phase Velocity Dispersion of Rayleigh Waves

ساختمان پوسته فلات ايران واقع ميان دو صفحه همگراي عربي و اوراسيا به‌كمك برگردان هم‌زمان توابع گيرنده و منحني پاشندگي سرعت فاز امواج ريلي مورد مطالعه قرار گرفت. زمين‌لرزه‌هاي دور ثبت شده توسط ايستگاه‌هاي باند پهن شبكه لرزه‌نگاري ملي ايران (INSN) براي محاسبه توابع گيرنده مورد استفاده قرار گرفتند. منحني پاشندگي سرعت فاز امواج رايلي به روش دو ايستگاهي ميان جفت ايستگاه‌هاي شبكه لرزه‌نگاري ياد شده، محاسبه و تعيين شد. براي به‌كمترين ميزان رساندن خطاي موجود در برآورد ساختار پوسته در صورت استفاده از روش تحليل توابع گيرنده و يا برگردان منحني سرعت فاز امواج رايلي به تنهايي، از روش بهينه برگردان هم‌زمان تابع انتقال گيرنده و منحني پاشندگي امواج رايلي استفاده شد. نتايج پژوهش حاضر نشان مي‌دهد كه ستبراي پوسته در ايران از 2± 40 كيلومتر درجنوب خاور كشور )ايستگاه ZHSF) تا حداكثر 2±56 كيلومتر در زير زون سنندج- سيرجان (SNGE) متغير است. مطالعه جامع صورت گرفته نشان داد كه ستبراي پوسته در بخش‌هاي مركزي زاگرس (GHIR)مشابه با كارهاي پيشين انجام گرفته 2± 47 كيلومتر است در حالي كه در انتهايي‌ترين بخش خاوري آن BNDS)) ستبراي به 2± 52 كيلومتر و در بخش باختري SHGR)) به 2± 47 كيلومتر مي‌رسد. ژرفاي ناپيوستگي موهو براي ايران مركزي (KRBR) 2± 48 كيلومتر برآورد شد. اين در حالي است كه ژرفاي اين ناپيوستگي در بخش جنوبي زون البرز مركزي DAMV , THKV)) به حدود 2±54 كيلومتر مي‌رسد. ژرفاي محاسبه شده براي موهو در شمال‌باختر ايران ((MAKU و باختر حوضه درياي خزر GRMI)) بر يك پوسته با ستبراي 2±43 كيلومتر دلالت دارد.

Crustal structure of the Iranian plateau which is located between two convergent Arabian and Eurasian plates is studied. Teleseismic earthquakes recorded by broad band stations of Iranian National Seismic Network (INSN) are used to compute the receiver functions for each station. Rayleigh wave phase velocity dispersion curves were estimated employing two-station methods for all possible station pair of the above mentioned seismic network. A combined inversion of Rayleigh wave phase velocities and body wave receiver functions increases the uniqueness of the solution over separate inversions and also facilitates explicit parameterization of layer thickness in the model space. Our result indicates the crustal thickness differs from a minimum of 40 ±2 km in southeast of Iran, (ZHSF) to a maximum of 56 ±2km beneath the Sanandaj-Sirjan zone (SNGE). We observe a crustal thickness of 47 ±2km beneath the central Zagros (GHIR) to 52 ±2km below the eastern most of Zagros (BNDS), then to 47 ±2km beneath the northwestern part of the Zagros (SHGR). Crust of the Central Iran (KRBR) has a thickness of 48 ±2 km while the average Moho depth in southern parts of the Central Alborz (DAMV and THKV stations) is 54±2km. Our analysis shows a thinning of the crust to 43 ±2 km beneath the northwest of Iran (MAKO) and western part of the Caspian basin (GRMI).