پتانسيل استفاده از ساقه گياه توتون (Nicotiana tabacum L. ʹʹPVH19ʹʹ) به عنوان يك ماده اوليه در صنايع ليگنوسلولزي

Potential of Tobaccoʹʹs Stalk (Nicotiana tabacum L. ʹʹPVH19ʹʹ) as a Raw Material in Lignocellulosic Industry

گياه توتون از جمله گياهان غيرچوبي است كه پس از مصرف برگ آن در صنايع دخانيات، پسماند ساقه آن را مي توان در صنايع توليد كاغذ و فرآورده هاي چند سازه ي چوبي مورد استفاده قرار داد. اما استفاده بهينه از اين ماده بيولوژيك غيرچوبي مستلزم شناخت ويژگي هاي آناتوميك، مورفولوژيك و تركيبات شيميايي آن مي باشد. از ساقه هاي گياه توتون واريته پي وي اچ19 كه به طور نسبتاً وسيعي در مزارع استان گيلان كشت مي شود به طور تصادفي نمونه برداري و خصوصيات آناتوميكي در سه مقطع مماسي، عرضي و شعاعي و همچنين ويژگي هاي مورفولوژيك شامل طول و ضخامت فيبر و ضرايب بيومتري اشتقاق يافته از آن (شاخص درهم رفتگي، شاخص رونكل و ضريب انعطاف پذيري) در سه ارتفاع (5%، 50% و 75%) و همچنين تركيبات شيميايي آن از قبيل مقدار سلولز، ليگنين، خاكستر، آلفا سلولز، همي-سلولز و غيره آن مطابق با استانداردهاي مربوطه با پوست و بدون پوست مورد بررسي و نتايج آن از طريق طرح آماري مورد مقايسه قرار گرفت. نتايج نشان داد كه ويژگي هاي آناتوميك ساقه گياه توتون كه از قبيل نحوه ي پراكنش آوندها، فيبرها و پهنا و ارتفاع پره چوبي بسيار به پهن برگان شبيه بوده و مقادير تركيبات شيميايي آن در محدوده گياهان چوبي مي باشد. اما رابطه شاخص درهم رفتگي (نسبت طول به قطرالياف) در الياف ساقه گياه توتون از بسياري از الياف زراعي و پهن برگان كمتر بوده و در نتيجه پيش بيني مي شود كه كاغذ توليدي آن از مقاومت به پار گي چندان مطلوبي برخوردار نباشد ولي رابطه شاخص رونكل (نسبت دوبرابر ضخامت ديواره به قطر الياف) آن نزديك به محدوده پهن برگان و بسياري از گياهان غيرچوبي بوده و در نتيجه انتظار مي رود كاغذ توليدي از مقاومت به كشش، تركيدگي و تا خوردگي قابل قبولي برخوردار باشد.

Tobacco (Nicotiana tabacum) is one of non-wood species which its stalks after using of leaves for cigarette can be used for production of paper and composites. For better using of this biologic material, the evaluation of anatomical, morphological and chemical components are necessary. many tobacco stalks "PVH "type cultivar 19 which is approximately planted in Guilan province of Iran have been sampled randomized.The anatomical properties in three section of cross, tangential and radial and morphological properties including: fiber length, fiber diameter, cell wall thickness were measured and derived quantities of fiber properties including: slenderness index, runkel index, flexibility ratio in three height of stem (5%, 50% and 75%) was calculated. The chemical components including: cellulose, lignin, ash, alpha cellulose and hemicellulose of stem with bark and without bark were recorded according to related standards and results were analyzed by statistic experimental design. the results showed that the chemical components of tobacco stalk is desirable but the ratio of L/D of fibers are lower than many non-woods and hardwoods and so it is assumed that the papers of tobacco stalks doesnʹt have suitable tear strength. The runkel index (2 cell wall thickness / fiber diameter) is near to hardwoods range and many non-woods, so it is presumed that papers have appropriate tensile, burst and folding strength. Keywords: Tobacco (Nicotiana tabacum L. ʹPVH19ʹ), Anatomical Properties, Morphological Properties, Chemical Characteristics.