امكان و ضرورت معاد روحاني

The Possibility and Necessity of Spiritual Resurrection

«معاد»، يكي از پايه‏اي‏ترين آموزه‏هاي ديني است كه اساس بسياري از آموزه‏هاي ديني ديگر، از جمله آموزه‏هاي فقهي، اخلاقي، سياسي، فرهنگي به شمار مي‏آيد. فلاسفه و متكلمان به تبيين و تحليل دو جنبه از معاد پرداختند: معاد روحاني و معاد جسماني. اين نوشتار با رويكردي تحليلي و با استفاده از شيوه عقلي و نقلي درصدد تبيين و تحليل مباني و ادلّه «معاد روحاني» در دو بخش امكان و ضرورت آن است. اثبات وجود ساحتي دوم در انسان، به منزله مهم‏ترين اساس معاد روحاني، زمينه را براي بيان ادلّه عقلي و نقلي امكان معاد روحاني فراهم مي‏كند. اثبات ضرورت معاد روحاني نيز مبتني بر اثبات وجود ساحتي دوم و همچنين مبتني بر اثبات اصالت روح است. با اثبات اين مقدمات، مي‏توان به بيان و تحليل ادلّه ضرورت معاد روحاني پرداخت. هدف اين مقاله تحليل و ارزيابي ادلّه فلاسفه و متكلمان در اثبات ضرورت معاد و اصالت روح است.

"The doctrine of resurrection" is one of the truly fundamental religious doctrines which represents the basis of many other doctrines including legal, moral, political, and cultural doctrines. Philosophers and theologians have elucidated and analyzed two aspects of resurrection: spiritual resurrection and bodily resurrection. Using an analytical approach and rational and traditional method, the present paper sheds light on and analyzes the principles of and evidence for the idea of "spiritual resurrection" in terms of its possibility and necessity. Establishing the existence of a second dimension in man, as the most important basis of spiritual resurrection prepares the grounds for elucidating the rational and traditional evidence for the possibility of the spiritual resurrection. Establishing the necessity of spiritual resurrection requires the establishment of a second dimension and the affirmation of fundamentality of soul. After establishing these preliminaries, one can investigate and analyze the evidence for the necessity of spiritual resurrection. This paper aims at analyzing and evaluating the philosophers and theologiansʹ evidence which supports the necessity of resurrection and fundamentality of soul