ملايكه‏اللّه از ديدگاه ملّاصدرا

Heavenly Angels from Mulla Sadraʹʹs Viewpoint

اين نوشتار به روش تحليلي ـ توصيفي به چيستي ملايكه و تبيين آن از ديدگاه ملّاصدرا پرداخته است. اين مقاله درصدد اثبات ملايكه، چيستي ماهيت ملايكه و تعدد آنان، بيان اوصاف و اصناف ملايكه از نگاه فلسفي مي‏باشد، و محوريت آن آراي ملّاصدرا است. ملايكه موجوداتي نوراني و مجرد هستند كه شانشان افاضه خير است و انسان را به سوي سعادت فرامي‏خوانند. از نظر ملّاصدرا ملايكه داراي اصناف گوناگوني هستند و هر دسته از آنان موظف به انجام وظيفه‏اي مي‏باشند كه از سوي خداوند به آنان محوّل گشته است. در اين ميان، دسته‏اي از ملايكه، عهده‏دار ابلاغ پيام از عالم بالا به عالم مادي هستند. بحث از اين دسته از ملايكه كه واسطه ميان عالم ملكوت و عالم مادي مي‏باشند، با نظريه صدور و نيز سلسله طولي عقول و نحوه بر آمدن كثرت از وحدت، گره خورده است. اما در نهايت، وصول به نظر مختار ملّاصدرا مبني بر انطباق يا عدم انطباق عقول با ملايكه‏اللّه، سخت و يا به بيان بهتر غيرممكن مي‏نمايد.

The present paper discusses Mulla Sadraʹs views about the nature and features of angels. Focusing on Mulla Sadraʹs views, it tries to prove the existence of angels, their nature and their number, and show the philosophical view about the characteristics and types of angels. Angels are luminous and incorporeal beings whose duty is to effuse good and invite man to happiness. Mulla Sadra believes that there are different types of angels and each group of the angels have certain duties assigned by God. One of these groups have the duty of bringing down Godʹs message from the celestial world to the terrestrial world. The discussion about this group of angels who are mediators between the Divine world and the material world is closely related with the theory of emanation, longitudinal hierarchy of intellects, and the way of the evolving of unity from plurality. To sum up, it is difficult, or to be more accurate, impossible to have access to Mulla Sadraʹs clear view about the compatibility or incompatibility of heavenly angels with intellects