برآورد تبخير- تعرق گندم در شرايط تحت تنش به كمك سنجش از دور و آلگوريتم توازن انرژي، مطالعه موردي: دشت آزادگان، خوزستان

Estimation of Winter Wheat Actual Evapotranspiration under Stress Condition by Remote Sensing Data and Energy Balance Algorithm Case study: Azadegan Plain, Khuzestan

روش توازن انرژي سطحي براي زمين (سبال) يكي ازراه‌هاي برآورد تبخير- تعرق واقعي است كه امروزه در بسياري از نقاط دنيا از جمله ايران مورد استفاده قرار مي‌گيرد. نظر به اينكه دشت آزادگان در استان خوزستان يكي از مناطقي است كه بدليل مديريت غيراصولي زمين و آب،توپوگرافي،اقليم و شرايط هيدرولوژيكي دچار مشكلاتي نظير شوري و ماندابي است، لذا برآوردتبخير- تعرق گياه در شرايط واقعي (تحت تنش‌هاي مذكور) و توصيه آن در منطقه مي‌تواند از آبياري‌هاي بي‌رويه و بروز مسايل حادتر در آينده جلوگيري نمايد. به همين منظور در تحقيق حاضر پس از تهيه تصاوير ماهواره‌اي موديس، اقدام به محاسبه تبخير- تعرق واقعي گندم در طول فصل زراعي 1387 – 1386 گرديده است. نتايج اين تحقيق كه به صورت نقشه‌هاي تبخير - تعرق روزانه و فصلي ارايه گرديده، حاكي از آن است كه تبخير- تعرق واقعي گندم در منطقه مطالعاتي بين 214 تا 440 ميليمتر است و بدليل قرار گرفتن تحت تنش‌هاي محيطي مختلفاز جمله شوري خاك، شوري آب زيرزميني و بالا بودن سطح ايستابيكمتر از مقاديري است كه تحت عنوان تبخير- تعرق استاندارد گندم در منطقه توسط روابط تجربي بدست مي‌آيد(580 ميليمتر) و توصيه مي‌شود. نتايج اين تحقيق همچنين بر ضرورت توجه به نياز آبي گياه در شرايط طبيعي حاكم بر مزارع تاكيد داشته و آنرا عاملي براي غلبه بر مشكلات ناشي از آبياري‌هاي بي‌رويه و غيراصولي مي‌داند.

Use of Surface Energy Balance Algorithm for Land (SEBAL) and satellite imagery is a relatively new procedure for estimation of actual ET at different scales e.g. farm, catchments and basin levels. This method is based on computation of latent heat flux as the residual of energy budget equation (LE=Rn-G-H) and is now used widely around the world, including Iran, for computation of evapotranspiration under standard and non-standard conditions. Azadegan plain is one of the plains that is now faced with waterlogging and salinity problems due to its special topographic, climatic, and hydrologic situations and also due to improper management of its water and soil resources. The main objective of this study was to use the SEBAL to calculate actual ET (ETa) of winter wheat in 2007-2008 cropping season. For this purpose, a seasonal time series of 19 MODIS satellite images and also ancillary climatic data were acquired and used. Finally, time series of daily ETa maps and also a seasonal ETa map were generated and analyzed. Since the crops of the region are under salinity stress, the calculated ETa is an explanatory of crop water requirement under non-standard conditions. The results could help in advising a proper water management plan and also strategies for control and management of salinity and water logging in the region.