قاعدهالواحد

The rule of One Unity

قاعده: «الواحد لايصدر عنه الا الواحد» كه به اختصار «قاعده الواحد» ناميده ميشود يكي از قواعد مشهور فلسفه اسلامي است، كه مقصود از آن تبيين چگونگي صدور اشيا از خداوند است. بهموجب اين قاعده، اين صدور حتماً بايد به صورت طولي و با رعايت سلسلهمراتب وجودي باشد. رعايت اين سلسله مراتب اقتضا ميكند كه نخستين صادر از مبدا هستي، موجود واحدي بوده باشد و سپس با لحاظ جهات كثرت ناشي از فاصله گرفتن از ذات الهي مراتب بعدي يكي پس از ديگري موجود شوند. متكلمين و همفكران آنها، التزام به اين قاعده را نوعي ضعف براي قدرت مطلقه خداوند تلقي كردهاند و بر آن اشكالاتي وارد كردهاند، و نيز عدهاي با شبهه در مبناي استدلال حكما كه اصل سنخيت بين علت و معلول است بر آن قاعده اشكال گرفتهاند اين مقاله متضمّن تقرير استدلال حكماي اسلامي و پاسخ اجمالي بهشبهات مزبور است.