چيستي قاعده فرعيت

The Nature of the law of derivativeness

بنابر قاعده فرعيت، ثبوت محمول براي «موضوع» فرع ثبوت مثبت له (موضوع) است، نه فرع ثبوت محمول ثابت (محمول). بر اين قاعده، در مواردي از جمله در حمل ذاتيات بر ذات و حمل وجود بر ماهيت اشكال مي‌شود. اين اشكال، پاسخ‌هاي گوناگوني دارد. يكي از پاسخ‌ها اين است كه قاعده در هليات بسيطه جاري نمي‌شود؛ زيرا مفاد آن همچون ثبوت محمول براي موضوع (ثبوت شي لش‍ي) نيست. پاسخ دقيق‌تر از صدرالمتالهين است كه بنابر اصالت وجود، ماهيت عارض بر وجود و فرع بر آن است و در واقع، قضيه از باب عكس الحمل است. مفاد ديگر قاعده اين است كه ثبوت محمول براي موضوع، فرع ثبوت محمول نيست. چه بسا محمول عدمي بوده و براي موضوع، ثابت باشد. از نظر صدرالمتالهين‌ـ پيرو شيخ الرييس‌ـ تا محمول وجود نداشته باشد، صفت براي موضوع قرار نمي‌گيرد. بنابراين، محمول عرضي گونه‌اي موجود است.

Based on the law of derivativeness, the attribution of a predicate to its subject is based on the prior existence of subject not predicate. The application of this law is encountered with objections in certain cases including attribution of essential properties to essence and existence to quiddity. Different answers are given to these objections. One answer is that this law is not applied in simple whethernesses for the content of this kind of propositions is not attribution of a predicate to a subject. Mulla Sadra puts another yet more accurate answer forth, according to which based on the principality of being, being is not predicated of quiddity rather quiddity is predicated of being. Based on another version of this law the attribution of predicate is not based on the prior existence of predicate; for it is possible for predicate to be non-existent. Following Avicenna, Mulla Sadra is of the view a predicate cannot be attributed to a subject unless the former is existent. Thus accidental predicate exist in one way or the other.