گونه‌شناسي قدرت سياست‌گذاري قواي تقنيني: نظريه‌ها و ديدگاه‌ها

Typology of the policy making power of the legislatures: theories and perspectives

پارلمان‌ها به عنوان يكي از نهادهاي فراگير كه در انواع نظام‌هاي سياسي يافت مي‌شوند، كاركردهاي متنوع و متعددي دارند كه يكي از مهم‌ترين آنها سياست‌گذاري است. ارزيابي قدرت سياست‌گذاري پارلمان‌هاي مختلف اغلب با تلفيقي از روش هنجاري و توصيفي-تحليلي و از رهگذر تحليل محيط دروني (نظير قانون اساسي، احزاب پارلماني، گروه‌هاي هم‌سود) و بيروني (نظير كميسيون‌هاي پارلماني، احزاب پارلماني، منابع مالي ونيروي انساني) آنها امكان‌پذير است. در اين مقاله، مهم‌ترين نظرياتي كه درباره گونه‌شناسي قدرت سياست‌گذاري پارلمان‌ها ارايه شده، معرفي و مورد بررسي قرار گرفته است. اين نظريات عبارتند از: گونه‌شناسي پالسبي كه با توجه به ميزان استقلال قواي مقننه از نهادهاي بيرون از آن، پارلمان‌ها را در فرايند قانون‌گذاري به موثر و مبدل تقسيم مي‌كند. نظريه دوم از سوي بلاندل مطرح شده است كه بر اساس آن، با تحليل نحوه عملكرد پارلمان‌ها در فرايند قانون‌گذاري، آنها را بر روي طيفي قرار مي‌دهد كه در يك سوي آن قواي مقننه مطيع و در سوي ديگر، قواي مقننه آزاد قرار دارند و در نهايت، گونه‌شناسي مزي كه با تلفيق دو شاخص قدرت سياست‌گذاري و ميزان حمايت مردم و نخبگان از پارلمان در يك جامعه معين، پنج نوع قواي تقنيني را شناسايي مي‌كند: 1. قواي مقننه فعال؛ 2. قواي مقننه واكنشي؛ 3. قواي مقننه آسيب‌پذير؛ 4. قواي مقننه حاشيه‌اي؛ و 5. قواي مقننه حداقلي.

As pervasive institutions, legislatures have various types of functions. One of the most important functions of the legislatures is policy making power. Policy making power of the legislatures can be evaluated through combination of normative and descriptive- analytic methods and by analyzing the external variables (constitution, political parties and interest groups) and internal factors (parliamentary committees, parliamentary parties and financial resources and staff). In this paper main typologies of the policy making power of the legislatures, provided by Polsby, Blondel and Mezey are discussed. Polsby categorizes legislatures into parliament with power to transform bills from whatever resources into law and those with capacity to influence the bills partly. In his typology of legislatures, power of the policy making capacity of the parliament mostly depend on the external variables. Blondel proposes a spectrum of legislaturesʹ impact, ranging from complaint parliaments in one hand and free legislatures on the other, according to the viscosity level of the policy making process. Final typology which reviewed in this paper is introduced by Mezey through analyzing the policy making power of the legislatures and the level of the public and elitesʹ support. Therefore, he classified legislatures into five types: 1. active, 2. reactive, 3. vulnerable, 4. marginal and 5. minimal legislatures