تهيه و اعتباريابي ابزار سنجش آمادگي ورودي يادگيرنده به دوره‏هاي الكترونيكي

Developing an instrument for Assessing E-learner Entrance Readiness

هدف اين پژوهش تدوين و ارايه ابزار سنجش آمادگي ورودي يادگيرنده به دوره‏هاي الكترونيكي است. ويژگي‏هاي ورودي يادگيرنده الكترونيكي يكي از دروندادهاي مهم محيط‏هاي آموزش الكترونيكي است كه بر فرآيند و بروندادهاي آموزشي تاثير مي‏گذارد. جامعه‏آماري اين پژوهش شامل دو دسته؛ متخصصان يادگيري الكترونيكي كشور و كارآموزان پسر رشته‏هاي فني- حرفه‏اي است. براي انتخاب نمونه از بين متخصصان يادگيري الكترونيكي از روش نمونه‏گيري ملاك محور و براي انتخاب نمونه از جامعه كارآموزان از روش نمونه‏گيري خوشه‏اي چند مرحله اي استفاده شد. كارآموزان شركت كننده در اين پژوهش افرادي هستند كه در تابستان 1388 در آموزشگاه‏هاي دولتي و آزاد زير نظر سازمان آموزش فني- حرفه‏اي كشور ثبت نام كرده‏اند. با مطالعه مباني و پيشينه مربوط به آمادگي يادگيرنده الكترونيكي، پنج عامل و 37 گويه مربوط به آنها استخراج شد، براي تعيين روايي صوري و محتوايي به متخصصان ارسال گرديد. داده‏هاي حاصل از اين كار با استفاده از ابزارهاي پرسشنامه و مصاحبه جمع آوري شد. تحليل داده‏ها نشان داد كه پنج عامل شناسايي شده از طرف متخصصان تاييد و برخي از گويه‏ها به صورت جزيي يا كلي تغيير يافت. سپس براي تعيين پايايي ابزار پرسشنامه به صورت مقدماتي در بين 60 نفر از كارآموزان فني حرفه‏اي توزيع و تحليل شد. تحليل همبستگي هر گويه با كل گويه‏ها (89/0) محاسبه شد و دو مورد از گويه‏ها كه با كل گويه‏ها همبستگي كمتري داشتند، كنار گذاشته شدند. سپس پرسشنامه در بين 540 نفر از كارآموزان نمونه آماري توزيع و 412 پرسشنامه جمع آوري شد. نتايج تحليل عاملي با استفاده از روش واريماكس و براساس آزمون اسكري بيانگر وجود پنج عامل (دسترسي و مهارت كار با رايانه و اينترنت، مهارت‏هاي ارتباطي و مشاركتي، ويژگي‏هاي شناختي، مهارت‏هاي فراشناختي، مهارت‏هاي خود رهيابي) درآزمون آمادگي ورودي يادگيرنده به دوره‏هاي الكترونيكي بود، كه در مجموع بيش از 67/48 درصد از واريانس كل آزمون را تبيين كردند. همچنين تحليل داده‏ها نشان داد كه ضريب آلفاي كرانباخ عامل اول (90/0)، عامل دوم (75/0)، عامل سوم (77/0)، عامل چهارم (83/0) عامل پنجم (82/0) و كل گويه‏ها معادل (92/0) است. تحليل داده‏هاي حاصل از روش تحليل عاملي تاييدي نيز نشان داد كه پنج عامل شناسايي شده و گويه‏هاي مربوط به آنها با هم مرتبط هستند. براساس يافته‏هاي اين پژوهش يادگيرنده داوطلب ورود به دوره‏هاي الكترونيكي بايد؛ با كاربرد ابزارهاي اينترنتي آشنا باشد، مهارت‏هاي شناختي و فراشناختي داشته باشد و از قدرت خود رهيابي و برقراري ارتباط الكترونيكي همزمان و ناهمزمان برخوردار باشد.

The purpose of this research is to develop ao instrument for learnersʹ entrance readiness assessment to an e-learning course. The entrance characteristics of e-learner are one of the important inputs in e-learning environment that affects in process and product. The research population consists of the Iranian e-learning expertise and trainee boys that enrolled in the public and private Technical and Vocational Training Organization in summer, 1388. For the sample selection of among e-learning expertise, the criterion-centered sampling, and for trainees population, the multistage cluster sampling were used. With studying the background of research five factor and 37 items were extracted and sent to the iranian e-learning expertise to determine the content validity. The data were collected by questionnaire and interview. The results showed that the 5 determined factors by expertise were confirmed and some of the items were changed in details and general. Then to determine the reliability of the tool, the questionnaires were distributed among 60 technical and vocational trainees and analyzed. Correlation analysis with the total items showed (0/89) was calculated and two of the items had lower correlation with the total items. These two late items were omitted and the questionnaire was distributed among 540 trainees again and 412 questionnaires were gathered finally. Data analysis showed that Kranbakh alpha coefficient among items related to the first factor (0/90), and the related items to second factor (0/75), the items related to third factor (0/77),the related items to fourth factor (0/83) and related items to fifth factors (0/82) and total alpha coefficient Kranbakh items equal (0/92). The date analysis result in the factor analysis method showed that the five identified factors and the related items to them have correlation to.