بررسي عملكرد و صفات مورفو-فيزيولوژيك ژنوتيپ‌هاي اميد بخش جو

The study of promising genotypes of barley (Hordeum vulgaris) under

به منظور بررسي تاثير تنش خشكي انتهاي فصل بر صفات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي 20 ژنوتيپ اميدبخش، آزمايشي به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در ايستگاه تحقيقات كشاورزي خراسان جنوبي در سال زراعي 87-86 به اجرا درآمد. تيمارهاي آزمايش شامل تنش خشكي در دو سطح شامل شاهد (آبياري كامل) و قطع آبياري در مرحله 50 درصد ظهور سنبله، و 20 ژنوتيپ اميدبخش جو بودند. نتايج نشان داد قطع آبياري باعث شد عملكرد دانه به ميزان 64/14 درصد و عملكرد بيولوژيك به ميزان 12/8 درصد در مقايسه با تيمار آبياري كامل كاهش يابد. همچنين اعمال تنش خشكي منجر به افزايش شاخص كلروفيل و تراوايي غشا سلول و كاهش محتوي نسبي آب برگ پرچم گرديد. بين ژنوتيپ‌هاي مورد بررسي تفاوت معني داري از لحاظ عملكرد بيولوژيك مشاهده نشد ولي از لحاظ عملكرد دانه، ژنوتيپ 18 بيشترين (2/5997 كيلوگرم در هكتار) و ژنوتيپ 16 كمترين عملكرد دانه (8/3420 كيلوگرم در هكتار) را به خود اختصاص دادند. ژنوتيپ‌هاي 5 و 13 بيشترين ميزان كلروفيل، و ژنوتيپ 8 نيز بيشترين مقدار محتواي نسبي آب برگ (7/80 درصد) را به خود اختصاص دادند. بر اساس نتايج اين آزمايش، ژنوتيپ‌هاي 18 و 20 در هر دو شرايط آبياري مطلوب و تنش خشكي عملكرد مطلوبي داشتند.

In order to study the effects of terminal drought stress on morphological and physiological characteristics of 20 promising genotypes of barley, a split plot experiment based on randomized complete block design with three replications was conducted in the agricultural research center of Southern Khorasan during the 2007-2008 growing season. Treatments consisted of 2 levels of drought stress as main plots including the control (complete irrigation) and ceasing irrigation at 50% heading appearance, and 20 barley promising genotypes as sub plots. Results showed that ceasing irrigation at the 50% heading resulted in 14.64 and 8.12% reduction with the grain and biological yields compared to the control, respectively. Moreover, implementing drought stress from 50% heading onwards enhanced chlorophyll index, cell membrane permeability and declined the relative water content of the flag leaf. Although there were no significant differences amongst genotypes in terms of biological yield, the highest and lowest grain yields achieved with genotype numbers 18 (5997.2 kg.ha-1) and 16 (3420.8 kg.ha-1). The highest rate of chlorophyll index was recorded in genotype number 5 and 13, and the greatest amount of relative water content (80.7%) in the flag leaf was observed with the genotype number 8. According to the results of this study, genotypes number 18 and 20 provided the appropriate yield under both normal and drought stress conditions.