نگرش اعضاي هيات‌علمي علوم تشريحي در دانشكده‌هاي پزشكي درباره فرايند ادغام افقي دروس علوم تشريحي

Attitudes of Anatomy Faculties in Medical Schools toward Horizontal Integration of Courses on Anatomical Sciences

مقدمه: امروزه دروس نظري علوم تشريحي به دو شيوه ادغامي و موضعي (regional) توسط اساتيد دانشگاه‌هاي علوم پزشكي تدريس مي‌شود. به نظر مي‌رسد شيوه تدريس به صورت ادغام كردن دروس، اساتيد را در فهماندن بهتر دروس به دانشجويان رشته پزشكي خصوصاً در دوره باليني ياري مي‌دهد. لذا با توجه به اهميت موضوع بر آن شديم تا طي يك نظرسنجي به بررسي ديدگاه اعضاي هيات‌علمي علوم تشريحي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي ايران در مورد ادغام افقي دروس علوم تشريحي بپردازيم. روش‌ها: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي مقطعي در سال 1390است. با روش نمونه‌گيري تصادفي ساده، از بين اعضاي هيات‌علمي رشته علوم تشريحي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي ايران، كه دروس علوم تشريحي به صورت طرح ادغام افقي در دانشگاه آنها اجرا شده بود و در كنگره علوم تشريحي شركت كرده بودند، افرادي جهت شركت در مطالعه انتخاب شدند. ابزار پژوهش يك پرسشنامه محقق‌ساخته شامل سوالاتي در زمينه ميزان آشنايي اساتيد از طرح ادغام دروس علوم تشريحي، وجود امكانات براي طرح ادغام، و ميزان رضايت اساتيد از طرح ادغام و اولويت‌بندي دروس بود. داده‌هاي جمع‌آوري شده با استفاده از آمار توصيفي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج: بنا به نظر 16 نفر(3/33%) از شركت‌كنندگان، طرح ادغام در كمك به درك بهتر مجاورات به آنها به ميزان كم، موثر بوده است. 24نفر(50%) از شركت‌كنندگان ميزان آشنايي خود را با فرايند طرح ادغام به ميزان زياد و خيلي زياد بيان نمودند. 24 نفر(50%) از اساتيد موافقت خود را با تدريس دروس به صورت سيستماتيك به ميزان زياد و و خيلي زياد اعلام كردند. 18نفر (5/37%) از اساتيد به ميزان زياد با ادغام دروس جنين و آناتومي موافق بودند. پاسخ‌گويان اولويت تقدم و تاخر ارايه دروس را به ترتيب آناتومي، بافت‌شناسي، جنين‌شناسي، و فيزيولوژي ذكر نمودند. نتيجه‌گيري: با توجه به اين كه نيمي از اساتيد موافقت خود را در تدريس دروس علوم پايه به صورت طرح ادغام افقي به ميزان زياد و بسيار زياد بيان كردند و با توجه به نتايج مطالعه حاضر، پيشنهاد مي‌شود جدول زمان‌بندي طرح درس به ترتيب دروس با اولويت آناتومي، بافت‌شناسي، جنين‌شناسي، و فيزيولوژي تنظيم شود.

Introduction: Theoretical courses on anatomical sciences are taught through integrative or regional approaches. It seems that integration helps teachers to convey the materials better to medical students, especially during their clinical stage. Therefore, we decided to study the viewpoints of faculty members of anatomy department in medical universities of Iran toward the horizontal integration of anatomical sciences. Method: This descriptive cross-sectional study was performed on faculty members of anatomy whose universities had performed Horizontal Integration for anatomical sciences courses, in year 2011. Using simple random sampling, a number of anatomy faculty members who had participated in National Congress of Anatomy were selected. Study instrument was a researcher-made questionnaire, including questions on faculty members’ familiarity with Horizontal Integration for anatomy courses, availability of facilities for this integration, and their level of satisfaction with integration program and their opinion regarding the temporal priority of lessons. The collected data was analyzed using descriptive statistics. Results: According to 16 (33.3%) of participants, integration had a little efficacy in better understanding of adjacent anatomical elements. Twenty four (50%) of the participants stated their familiarity with the process of integration as high and very high. Twenty four (50%) teachers were highly and very highly agree to teach lessons systematically. Eighteen (37.5%) teachers highly agreed with integration of embryology and anatomy. Respondents classified the temporal priority of courses as anatomy, histology, embryology, and physiology, respectively. Conclusion: According to the fact that a half of teachers agreed to the horizontal integration of basic science courses in high and very high levels, and considering the results of this study, it is suggested to develop the curriculum and lesson plans based on this prioritization schedule including anatomy, histology, embryology, and physiology respectively.