بررسي عملكرد و برآورد پارامترهاي ژنتيكي صفات توليد و توليدمثلي گاوميش‌هاي استان خوزستان

Performance study and estimating genetic parameters of production and reproduction traits of Khuzestani buffaloes

در اين تحقيق، اطلاعات عملكرد توليد و توليد‌مثل مربوط به 526 گله گاوميش از سطح استان خوزستان، جمع‌آوري شده توسط معاونت بهبود توليدات دامي سازمان جهاد كشاورزي خوزستان طي سال‌هاي 1371 تا 1388، مورد بررسي قرار گرفت. به منظور بررسي عوامل محيطي موثر بر صفات مورد مطالعه، از روش GLM نرم‌افزار SAS استفاده شد. مولفه‌هاي واريانس و وراثت‌پذيري هر صفت نيز با استفاده از روش حداكثر درستنمايي محدود شده و با برنامه DFREML برآورد گرديد. ميانگين و خطاي معيار مقدار شير توليدي يك دوره 5/6±76/1939 كيلوگرم، مقدار چربي‌شير 48/0±27/120 كيلوگرم، درصد چربي شير 01/0±1/6 درصد، مقدار پروتيين ‌شير 40/0±94/83 كيلوگرم، درصد پروتيين ‌شير 004/0±9/3 درصد، طول دوره ‌شيردهي 44/0±34/200 روز، ميزان توليد شير به ازا هر روز فاصله بين دو زايمان 02/0±68/4 كيلوگرم و ميزان توليد شير به ازا هر روز طول دوره شيردهي 04/0±58/9 كيلوگرم براي گاوميش‌هاي خوزستان، برآورد گرديد. ميانگين و خطاي معيار صفات توليد‌مثلي نيز براي صفت طول دوره ‌خشكي 89/1±27/240 روز، تعداد روزهاي باز 05/2±156 روز، فاصله‌ بين دو زايمان 05/2±21/465 روز و سن دام در اولين زايمان 02/0±68/3 سال، معادل 1325روز، به دست آمد. اثر عوامل محيطي گله، سال زايمان دام و دوره شيردهي براي تمامي صفات مورد مطالعه معني‌دار به دست آمد (05/0P < ). در مقابل عامل فصل زايمان دام بر صفات درصد پروتيين، فاصله بين دو زايمان و تعداد روزهاي باز معني‌دار نبود (05/0P > ). مقادير وراثت‌پذيري صفات توليدي و توليدمثلي براي گاوميش خوزستان، به جز صفت سن دام در اولين زايمان (21/0h2=)، صفر برآورد شد. عواملي همچون مديريت نادرست تغذيه و پرورش در گله‌هاي گاوميش و خصوصاً خطاهاي موجود در امر ركوردگيري شير، ثبت شجره و روابط خويشاوندي از دلايل اصلي اين برآورد پايين مي‌باشد.

In this research, production and reproduction performance data of 526 buffalo herds of Khuzestan, collected by the deputy of improving livestock production of Agriculture Organization of Khuzestan from 1992 to 2009, were studied. The GLM method of SAS software was used to study the effect of none genetic factors on considered traits. Variance components and hertabilities were also estimated by restricted maximum likelihood using DFREML software package. The average and standard error were estimated as 1939.76 ± 6.5 kg for milk yield, 120.27 ± 0.48 kg for fat yield, 6.1 ± 0.01 % for fat percentage, 83.94 ± 0.40 kg for protein yield, 3.9 ± 0.004 % for protein percentage, 200.34 ± 0.44 days for lactation length, 4.68 ± 0.02 kg for milk yield per day of calving interval and 9.58 ± 0.04 kg for milk yield per day of lactation length, respectively. The average and standard error of reproductive traits were estimated as 240.27 ± 1.89 days for dry period, 156 ± 2.05 days for the number of open days, 465.21 ± 2.05 days for calving interval and 3.68 ± 0.02 years for age at first calving, respectively. The effect of herd, calving year and parity were significant for all traits. However, calving season had not significant effect on protein percentage, calving interval and the number of open days. The estimated heritability coefficient was zero for all studied traits, except age at first calving with heritability of 0.21. Some factors such as inappropriate feeding and breeding management in these buffalo herds and particularly errors in milk recording, pedigree registering and relationships were some of main reasons for this estimating.