آموزش خانواده به خانواده: مباني نظري و نمونه كاربردي خانواده داراي كودكان سندروم داون

Family to Family Training: Theoretical Basis and Practical Example of Families Having Children with Down syndrome

داشتن فرزندان با نيازهاي ويژه، خانواده را با مسايل زيادي در زمينه‌هاي اجتماعي، آموزشي و خودياري مواجه مي‌سازد. برقراري ارتباط عميق‌تر با خانواده‌اي ديگر داراي تجربه‌اي مشابه در اين زمينه، مي‌تواند مسير مشكلات طي شده را به آن ها نشان دهد. هدف آموزش خانواده به خانواده، انتقال تجارب مثبت خانواده‌ها به يكديگر است. در اين پژوهش زمينه‌يابي، به روش نمونه‌گيري در‌‌‌ دسترس از اعضاي كانون خيريه سندروم داون، 12 نفر از والدين (11 مادر و 1 پدر) كودكان با سندروم داون به طور داوطلب انتخاب شدند تا در 5 جلسه هفتگي گروهي (به مدت 1 ماه) تجارب خود را در ارتباط با مسايل ويژه دوران پيش دبستاني فرزندان خود بازگو نمايند. از ميان اين مسايل، 4 اولويت جهت ارايه در پانل آموزشي سمينار سندروم داون انتخاب شد. سه ماه بعد از برگزاري سمينار، با استفاده از پرسشنامه 20 سوالي (محقق ساخته)، ويژگي هاي دموگرافيك شركت‌كنندگان داوطلب در سمينار (22 نفر از والدين) ثبت و ميزان رضايت آن ها از مفيد بودن پانل آموزشي جمع‌آوري شد. نتايج نشان دادند كه ميانگين رضايت خانواده‌ها از پانل آموزشي و همه مولفه‌هاي رضايت بسيار زياد بود. با توجه به محدوديت گروه نمونه، در دسترس بودن آن و اختصاص پانل آموزشي به مسايل دوره پيش-دبستاني و عدم كنترل منابع حمايتي در خانواده‌ها، پيشنهاد مي شود كه پژوهش‌هاي آتي ضمن توجه به موارد مطروحه، به برگزاري دوره‌هاي آموزش خانواده به خانواده در قالب سمينارها در دوره‌هاي مختلف سني افراد داون مبادرت ورزند و اين گونه برنامه‌ريزي جهت توانمند‌سازي افراد با نيازهاي ويژه و خانواده‌هاي آن ها در مقابله با استرس مورد استفاده قرار گيرد.

Having offspring with special needs will encounter family with many problems in social, educational and self-helping. Having deep relationships with another family with the same experience show the way to manage the problems. The purpose of family to family training is to transfer positive experiences of families to each other. 12 parents (11 mothers and 1 father) from Down Syndrome Organization voluntarily selected in the survey study. They participated in 5 weekly group session (lasting one month) to discuss their special experiences in relation to their children during preschool years. Among their experiences four highly ranked issues selected to present in training panel of Down Syndrome Conference. Three months after holding the Conference, demographical characteristics of volunteered participants in the conference (22 parents) recorded. Also, their satisfaction in relation to the presentation of familiesʹ experience and its usefulness of it, measured by a 20-items questionnaire (researcher-made). Findings indicated that the means of parentsʹ satisfaction from training panel and its issues were very high. In regard to the limitation of sample size, its availability, holding training panel for preschools’ problems and lack of control of socially supportive systems in families, it is recommended that training courses such as, family to family training can be present in conferences held about individuals with down syndrome in all ages. This training method can be useful for planning the programs for strengthening individuals with special needs and their families.