كاني شناسي و ژيوشيمي حوزه ي زغالي گلندرود، البرز مركزي، استان مازندران

Mineralogy and geochemistry of Galand-rud coal basin, central Alborz, Mazandran Province

معادن زغال سنگ گلندرود در استان مازندران يكي از مناطق توليد كننده ي زغال سنگ در حوزه ي زغالي البرز مركزي است. براساس بررسي هاي كاني شناسي و ژيوشيميايي، پيريت مهمترين كاني سولفيدي موجود در اين معدن است. براساس نتايج ماتريس همبستگي، آناليز خوشه اي و آناليز مولفه ي اصلي، اكسيدهايSiO2 ، Al2O3، Na2O،K2O و TiO2 با كاني هاي آلومينوسيليكاتي، عناصر CaO، MgO و MnO با كاني هاي كربناتي (كلسيت و دولوميت) و Fe2O3 و SO3 با پيريت وابسته اند. همبستگي مبهم بين P2O5 با اكسيدهاي اصلي ديگر و حضور آپاتيت در زغال سنگ هاي گلندرود مي تواند نشانگر دو خاستگاهي بودن آن باشد. همبستگي منفي بين SiO2، Al2O3، Na2O، K2O، TiO2 با Cl بيانگر خاستگاه آلي كلر است. همچنين V و Rb از كاني هاي آلومينوسيليكاتي و Ni، Cu، Co، Cr، Pb،Ce ، Y وZn از كاني هاي سولفيدي و Ba، Sr از كاني هاي كربناتي و كاني هاي فسفات دار ريشه گرفته اند. اغلب عناصر كمياب در زغال سنگ گلندرود نسبت به زغال سنگ هاي چين، آمريكا و كلارك زغال سنگ، غني شدگي و عناصر Nb و كلر تهي شدگي نشان مي دهند.

The Galand-rud coal mine is one of the coal producing areas of central Alborz coal basin which is located in Mazandran Province. Based on mineralogical and geochemical studies pyrite is the main sulfide mineral in the mine. Based on correlation matrix, cluster analysis and principle component analysis (PCA), SiO2, Al2O3, Na2O, K2O and TiO2 are associated with alluminosilicate minerals, CaO, MgO and MnO with carbonate minerals (calcite and dolomite) and Fe2O3 and SO3 with pyrite. Ambiguous correlation between P2O 5 and other major oxides and also the presence of apatite in Galand-rud coals indicate two sources for P2O 5. A negative correlation between SiO2, Al2O3, Na2O, K2O, TiO2 and Cl indicate organic origin of Cl. Also, V and Rb originate from alluminosilicate minerals, Ni, Cu, Co, Cr, Pb, Ce, Y and Zn from sulfide minerals and Ba, Sr from carbonate and phosphate –bearing minerals. Galand-rud coals enriched in most of trace elements respect to China and America coals and Clark coals, whereas, exhaustion in Cl and Nb