بررسي و تبيين روش‌شناسي مكتب كلامي ماتريدي

The Study and Explanation of the Methodology of Matorydyh as a Theological School

يكي از مباحث اساسي و مهم در حوزه مباحث اعتقادي و بحث‌هاي كلامي، چگونگي بيان و استدلال بر اين گونه مسايل است و اينكه روش‌شناسي مباحث كلامي چگونه بايد باشد. در مجموع مي‌توان گفت كه روش بررسي يا عقلي است يا نقلي يا هر دو. در روش‌شناسي عقلي تاكيد بر استدلال‌هاي عقلي است يا روش عقلي با بهره‌گيري از متون ديني است. روش نقلي مي‌تواند با تكيه بر ظواهر و بي‌توجهي كامل به استدلال‌هاي عقلي و منطقي و برهاني باشد و نيز مي‌تواند راه ميانه‌اي بين توجه به نقل و بها دادن به عقل باشد. هر مكتب كلامي يك شيوه و روش استدلالي را برمي گزيند؛ در اين بين روش و شيوه بررسي مسايل اعتقادي در ديدگاه مكتب كلامي اماميه، معتزله و اشاعره، با تحقيقات نسبتاً وافي در خصوص آنها و انتشار آثار، روشن و آشكار است، اما روش كلامي مكتب ماتريديه كمتر به بحث گذاشته شده و در هاله‌اي از ابهام است. در اين مقاله با روش كتابخانه‌اي و شيوه توصيفي و تحليلي به بررسي روش شناسي مكتب كلامي ماتريديه و بازشناسي زواياي مهم اين مسيله پرداخته شده و پرسش ها و ابهامات متعددي در اين خصوص پاسخ داده شده است و آشكار شده كه روش ماتريديه، حد ميانه‌اي بين عقل و نقل است

Abstract One of the major issues in the doctrinal and theological debates is methodology. Generally speaking, the methodology can be rational, traditional or both. In the rational methodology, the interpretation can rely on rational reasoning or rational reasoning in combination with religious texts. This is true with the traditional methodology which can rely on outward aspects without due attention to rational reasoning or can rely on both of them. All theological schools have their own methodologies among which the methodologies of Imamieh, Mutazilites, and Asharites are clearly inferable from research studies and publications. However, the methodology of Matorydyh has received little attention and as a result is full of ambiguities. Adopting a library research procedure with an analyticdescriptive method, the present article examines the methodology of Matorydyh and concludes that this methodology is an intermediate between reasoning and tradition.