شناسايي و ارزيابي ارقام انگور محلي استان آذربايجان غربي با استفاده از روش هاي آمپلوگرافي و آمپلومتري

Identification and Evaluation of West Azarbaijan Grape Cultivars by Ampelography and Ampelometery

به منظور شناسايي و ارزيابي صفات مختلف ارقام محلي انگور موجود در استان آذربايجان غربي، مطالعه اي سه ساله ( 1382-1384) در باغ كلكسيون ارقام انگور در ايستگاه تحقيقات باغباني دكتر نخجواني انجام شد. ارزيابي صفات از زمان باز شدن جوانه ها تا هنگام برداشت ميوه در هر مرحله فنولوژيكي از برگ جوان، برگ بالغ، گل، شاخه و ميوه بر اساس توصيف نامه (IBPGR) انگور انجام شد. تجزيه داده هاي مربوط به صفات كمي بر اساس مدل آماري تجزيه واريانس دو طرفه با در نظر گرفتن سال هاي آزمايش به عنوان تكرار با استفاده از نرم افزارSAS انجام شد. نتايج تجزيه واريانس دو طرفه نشان داد كه بين50 رقم انگور مطالعه شده تفاوت معني-داري از نظر كليه صفات زراعي مانند درصد تشكيل ميوه، جوانه زني گرده و اجزا عملكرد، سيستم باردهي و زمان رسيدن ميوه وجود داشت. هم چنين تنوع بسيار زيادي در صفات گياه شناسي نظير شكل برگ، تعداد لوب برگي، رنگ برگ جوان، شكل سينوس دمبرگي، شكل دندانه حاشيه پهنك، اندازه، شكل و رنگ پوست حبه، ميزان رشد رويشي بين ارقام مشاهده شد. بر اساس داده هاي مورفولوژيك ارقام مورد بررسي در شش گروه قرار گرفتند. در كليه گروه بندي ها رابطه نزديك بين ارقام شاهرودي و الحقي، خليلي سفيد و قرمز، و نيز تشابه بالايي بين كشمشي سفيد و بي دانه قرمز، سفيد شخ شخ و رجين، تبرزه سفيد و قرمز، دسترچين و گزندايي، ساياني و قزل اوزوم اروميه، جيغ جيغا و سياه معمولي مشاهده شد. در اين مطالعه 47 رقم انگور شناسايي و دو مورد اشتباه در كشت و يك مورد اشتباه در نام گذاري نيز مشخص گرديد.

To identification and evaluation of various traits of existing grapevine cultivars in Western Azarbaijan this research was conducted in grape collection of Dr. Nakhjavani Horticultural Research Station for three years. From bud burst to harvest time, at different phonological stages, the shoot, young leaf, mature leaf, flower and fruit characters were recorded based on IPGRI descriptor. Results of variance analysis showed the significant difference among 50 studied cultivars in all traits such as fruit set, pollen germination, bearing system, component of yield and ripening date among cultivars. High diversity in botanical characters such as leaf shape, lobe number, color of young leaf surface, petiole sinus shape, form of teeth, berry size and shape, berry skin color and vegetative growth was observed in cultivars. Based on morphological data all cultivar were grouped in six groups. In all grouping there were a close relation between cultivars of Shahroudi and Alhaghi, Khalili Sefid and Khalili Qermez, Keshmeshi Sefid and Bidaneh Qermez, Sephid Shakhshakh and Rejin, Tabarza Sephid and Tabarza Qermez, Dastarchin and Gazan Daii, Sayani and Qzl Uzum, Jigh jigha and Siyah Mamoli.