آراي روش‌شناختي و فلسفي‌ هابرماس

Habermasʹʹs Methodological and Philosophical Ideas

هابرماس نظريه‌پردازي است كه در چهارچوب سنت نظريه انتقادي گام بر‌مي‌دارد و طي چند دهه حيات فكري خويش، در زمينه مقابله با انواع سلطه‌ها به‌خصوص سلطه‌هاي فكري كه به‌طور نامحسوسي افراد جوامع را تحت سيطره خود قرار مي‌دهند، تلاش كرده است. او در بخش فعاليت‌هاي روش‌شناختي و فلسفي خود، نقد نگاه پوزيتيويستي و علم‌گرايانه را كه در صدد حاكميت نگرش كمي و تكنولوژيكي بر تمامي شيونات زندگي آدمي برآمده بود، از جمله نخستين اهداف مهم خويش قرار داد.‌ هابرماس براي اين منظور، به تدوين، ارايه و تحليل نظريه «علايق معرفتي» پرداخت. او در دوره بعدي حيات فكري خود، جهت شفافيت‌بخشيدن به فلسفه خويش تيوري «عقلانيت ارتباطي» را ارايه و بسط مي‌دهد و بدين‌وسيله كارايي عقل را در الگوي مفاهمه متقابل تاييد، تاكيد و تحليل مي‌كند.‌ هابرماس به‌جهت غلبه بر انتقادات وارده، در برخي آراي قبلي خود مثل نظريه صدق تجديد نظرهايي را اعمال مي‌كند كه در اين مقاله، به‌همراه ديدگاه‌هاي مهم معرفت‌شناختي و فلسفي وي، مورد بحث و بررسي واقع مي‌گردند.

Habermas is a theorist who is active in the framework of critical theory and he has, in his intellectual life, combated against different dominations, particularly against the intellectual domination which intangibly dominates people. Among his most important goals in his methodology and philosophy was critique of scientism and positivistic attitude that were trying to spread quantitative and technological views in all facets of human life. Habermas for this purpose developed and analyzed the doctrine of "knowledge-constitutive interest". In the next period of his intellectual life, he introduced the theory of "Communicative rationality" to make transparent his philosophy, and thereby to give emphasis on the efficiency of reason in the mutual understanding pattern. Habermas renewed his previous ideas, such as his theory of truth, to overcome criticisms against him. The aforementioned points are discussed in this article along with his important epistemological and philosophical views.