تعيين مقاومت به شوري در ارقام ماده پسته با كاربرد تلاقيهاي كنترل شده

Study of resistance to salinity among controlled crosses of pistachio

شوري يكي از مهم ترين تنش هاي محيطي است كه ميتواند رشد گياه را تحت تاثير قرار دهد. با توجه به تفاوت حساسيت واريته هاي مختلف پسته نسبت به شوري، تعيين مقاوم ترين واريتهها نسبت به شوري غير قابل اجتناب به نظر مي رسد. به اين منظور، بعد از انجام تلاق ي هاي كنترل شده 32 رقم ماده با ژنوتيپ بذور هيبريدهاي به دست آمده در داخل گلخانه كشت و نهال هاي به دست آمده با استفاده از آب ، M نر 10 و بدون زهكش (تاثير آب با شو ر يهاي بالاتر) مورد آزمون شوري قرار (EC= 4/2 dS/m) رايج منطقه گرفتند. بعد از پايان آزمون شوري ، صفا تي مانند تعداد نهال زنده، تعداد برگ زنده ، طول ساقه، وزن خشك اندام هوايي ، ريشه و ميزان عناصر معدني موجود در ريشه و ساقه اندازه گيري شد و در قالب طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت . نتايج تجزيه واري انس و مقا ي سه مي انگين گروهها، مشخص نمود كه از بين ارقام ماده مورد بررس ي، رقم هاي ابراهيمي، سيريزي، جندقي، پوست كاغذي، فندقي 48 ، بادامي زرند، احمدآقايي، دار اي مقاومت نس بي بيشتري به شوري بودند . نتايج تجزيه خوشهاي بر اساس صفات مورد ارزيا بي، ارقام ماده را در سه گروه اصلي دستهبندي نمود. همچنين در اين آزمايش نشان داده شد ارقام مقاوم به شور ي جذب پتاس يم بيشتري نسبت به سد يم توسط ريشه و انتقال آن به اندام هو ايي داشتند . نتايج تجزيه همبستگي مشخص نمود كه ميزان سديم ساقه با زنده ماندن نهال داراي همبستگي منفي و معني دار است، همچنين تجمع يون سديم و منيزيم در ريشه و ساقه باعث خشكيدگي برگ نهال ها و كاهش وزن خشك ساقه و ريشه گرديد. واژههاي كليدي: پسته، تلاقيهاي كنترل شده، واريتههاي مقاوم، مقاومت به شوري

In this experiment, 32 female varieties in pistachio plantation areas of Kerman, Rafsanjan, Sirjan and Shahrbabak were used. After artificial cross between 32 female varieties, the obtained hybrid seeds were sown and the produced seedlings tested under saline conditions in glasshouse. After salinity tests, the following characteristics were measured and evaluated: Number of alive seedlings, alive leaves, length of stem, dry weight of aerial organs and root, mineral elements of root and stem. The data were analyzed statistically in a completely randomized design with three replicates. The results indicated that the female varieties included: ‘Ibrahimi”, “Sirizi”, “Jandaghi”, “Poustkaghazi”, “Fandoghi-48”, “Badami_e_Zarand”, Seiffadini” and “Sarakhs” are salt tolerant. The results indicated that the sodium content of stem with aliveness of seedling is negative contingent. Also accumulation of sodium and magnesium ions in root and stem caused desiccation of leaves in seedlings, in total salinity reduction of weight in root and stem. Keywords: Pistachio; Controlled crosses; Female varieties; Salt tolerant.