از حقوق سنتي تا حقوق مدرنتاملي در مباني تحول نظام حقوقي

From Traditional Law to the Modern Law:Thinking about Foundations of Evolution of Legal Order

گذار از حقوق سنتي به حقوق مدرن و شكل گيري مدرنيته حقوقي به تغيير و دگرگوني در مباني نظام حقوقي بر مي‏گردد كه بالطبع عناصر ديگر نظام حقوقي را تحت تاثير قرار مي‌دهد. اين تحوّل، حداقل به عنوان يك واقعيت تاريخي- اجتماعي جوامع غربي، ما را با عوامل موثر در تحوّل نظام حقوقي آشنا ساخته، كمك مي‏كند تا جايگاه نظام حقوقي ديني ايران در ارتباط با تحوّل از حقوق سنتي به مدرن روشن شود. اين پژوهش به دنبال آن است تا از يك طرف مولفه‌هاي حقوق مدرن را بشناساند و روشن سازد كه اين مولفه‌ها و شاخصه‌ها چگونه و در چه بستري و به دنبال چه تغييراتي در روند گذار از حقوق سنتي به حقوق مدرن شكل گرفته اند؛ از طرف ديگر، از ديد حقوق‏دانان غربي، نظام حقوقي اسلام، حقوقي سنتي به شمار مي‏رود. آيا اين بدين معني است كه نظام حقوقي ديني ايران با همه مولفه‎ها و شاخصه‌هاي نظام حقوقي مدرن بيگانه است؟ و اگر اين گونه نيست، كدام يك از اين مولفه‌ها را پذيرفته است و كدامين را ردّ مي‌كند؟ حقوق مدرن در تحوّل خود با بحران‌هايي نيز روبه رو بوده است. اين بحران‌ها شاخصه‌هاي حقوق مدرن را دستخوش تغييراتي كرده، در خود حقوق مدرن انشقاق ايجاد مي‌كند (حقوق مدرن ليبرالي و اجتماعي). سهم اين انشقاق در ميزان اعتماد به مولفه‌هاي مدرنيته حقوقي و در ميزان تطبيق نظام حقوقي ديني ايران با اين مولفه‌ها، تا چه اندازه است؟

The transition from traditional to the modern law and the formation of legal modernity results from changes in their bases which in turn affects other elements of the legal order and at least as a historical and social reality in western societies, makes us familiar with the essential parameters of the evolution of the legal order. Also it helps us to know the place of religious legal order of Iran compared to the evolution of Conceptual Complex Confession in Iranian and French Law