تحليل روند بارندگي و دبي در حوزه ي آبخيز كشف رود

Analysis of Rainfall and Discharge Trend in Kashafrood Watershed

رودخانه ها يكي از منابع اصلي آب مصرفي مي باشند، براي مديريت بهتر اين منابع اطلاع از روند دبي آنها و عوامل ايجادكننده ي اين روند ضروري مي باشد. اين تحقيق با هدف تحليل روند بارندگي و دبي در حوزه ي آبخيز كشف رود كه يكي از حوضه هاي كم بارش در شمال شرق ايران است، در 13 ايستگاه هواشناسي و هيدرومتري در دوره ي آماري بين سال هاي 1351 تا 1385 انجام گرفت. در اين تحقيق براي ارزيابي بود يا نبود روند از آزمون ناپارامتري من- كندال و براي ميزان بزرگي آن از آزمون سن استفاده شد. نتايج تحليل بارندگي و دبي نشان داد بارندگي در فصل پاييز در اكثر ايستگاه ها افزايش يافته است. به طوري كه در 9 ايستگاه روند افزايشي بوده است. از طرف ديگر بارندگي در فصل بهار در 10 ايستگاه از مجموع 13 ايستگاه روند كاهشي را نشان مي دهد. در فصول زمستان و تابستان تقريباً تعداد ايستگاه هاي داراي روند افزايشي و كاهشي برابر است. در بررسي روند داده هاي سالانه ي بارندگي و دبي مشاهده شد كه از مجموع 13 ايستگاه مورد مطالعه در حوزه ي آبخيز كشف رود، 5 ايستگاه روند افزايشي و 8 ايستگاه روند كاهشي در داده هاي بارندگي نشان دادند. ولي در داده هاي دبي در هيچ يك از ايستگاه ها روند افزايشي مشاهده نشد. به طوري كه دبي در دو ايستگاه بدون روند و در مابقي ايستگاه ها داراي روند كاهشي بود. اين به احتمال زياد به علت افزايش برداشت و استفاده از آب رودخانه هاست. با افزايش جمعيّت نياز به استفاده از آب رودخانه ها نيز افزايش يافته است. در نتيجه انسان با ايجاد سد و زير كشت بردن زمين هاي كشاورزي بيشتر سعي در بهره وري و مهار بيشتر آب هاي جاري نموده است.

The human activates and change of the land use has made changes in the peak and base flow discharge of the rivers. Also increasing the global average temperature has made anomalies in meteorological and hydrological variables such as precipitation and evapotranspiration. For better management of water resources, the data of river flow rate changes and their creating elements of such changes are required. Therefore the review of these anomalies as the trend determination in time series of hydrological and meteorological variables in different areas and their relation with each other can have an especial importance. In recent years, a great deal of studies have been made for the possible impacts of climatic changes on the river flow, which most of them have studied the changes of long term climatic averages and hydrological characteristics. Generally these changes have been studied in two cases. Firstly, the analysis of registered and available statistics of precipitation and river flow and the other is the impacts of different scenarios of climatic changes on the river flow by hydrological models. The most common method for analysis of hydrometeological time series is the review of the existence or non- existence of trend in them by using statistical tests. Generally the existence of trend in these series may be due to gradual natural changes and climatic changes or the impacts of human activities. Various methods have been presented up to now for analysis of time series trend which are dividable in to two groups of parametric and non parametric. Non-parametric methods have a more extensive use in comparing with parametric methods. The present research was performed to the aim of detecting the existence and amount of discharge trend and precipitation at Kashafrood watershed in 13 meteorology and hydrometric stations with statistical length of 1972-2006 at the north east part of Iran which is c nsidered as the areas with low precipitation in Iran.