تعيين عوامل اكولوژيك موثر در رويشگاه‌هاي علف گندمي كركدار با استفاده از آناليز چند متغيره و GIS در منطقه غرب اصفهان

Determination of species habitat Agropyron trichophorum using GIS and multivariate analysis in West region of Isfahan

چكيده استقرار پوشش گياهي در طي زمان و مكان، برآيندي از تقابلات ميان پوشش گياهي با عوامل محيطي است. گونه‌ي علف گندمي كركدار يكي از گياهان مرتعي با ارزش در مراتع فريدن اصفهان مي‌باشد كه متاسفانه به دليل بهره‌برداري بي رويه در معرض تخريب و نابودي قرار گرفته است. در اين تحقيـــق روابــط بين گــونه‌ي علــف گنــدمــي كركــدار (Agropyron trichophorum) در بخشي از مراتع منطقه‌ي فريدن اصفهان با عوامل محيطي بررسي گرديد و مهم‌ترين خصوصيات رويشگاهي آن تعيين شد. اين تحقيق در 9 مكان مرتعي با شرايط اكولو‍ژيك متفاوت (با وضعيت خوب تا ضعيف) انجام گرفت و شاخص پوشش تاجي و مهم‌ترين عامل‌هاي زيستي رويشگاه‌هاي گونه مورد نظر تعيين گرديد. براي تعيين عوامل اقليمي و فيزيوگرافي از سامانه‌هاي اطلاعات جغرافيايي (GIS) استفاده شد. سپس براي بررسي روابط بين پوشش تاجي گونه مورد نظر و عوامل زيستي از فن رج‌بندي و آناليز تطبيقي متعارف (CCA) استفاده شد. نتايج بدست آمده از اين بررسي نشان داد كه به ترتيب عوامل عمق خاك، ازت، رس، شن، اسيديته، ميزان آهك، شيب و حداقل مطلق درجه حرارت از مهم‌ترين عوامل موثر بر رشد و استقرار گونه‌ي علف گندمي كركدار مي‌باشند.

Abstract The Establishment of vegetation during time and in different places demonstrates the contrast between vegetation species and environmental factors. Agropyron trichophorum species is in one of the valuable meadows in Fereidan Isfahan which is because of uncontrolled exploitation is being destructed. In this study the relationships between species (Agropyron trichophorum) in some parts of the grassland areas of Isfahan Fereidan were investigated with environmental factors, and the most important habitat characteristics were determined. In this study, nine different ecological conditions of rangeland (good to poor condition) was performed and the index of canopy cover and most important biological sites were determined. The geographical information system (GIS) was used for detemining the physiographic and climatic factors. The row classification and canonical correspondence analysis (CCA) was applied for investigating the relationship between canopy cover for the desired species and biological factors. Results showed that soil depth factors, respectively, N, clay, sand, pH, lime rate, slope and absolute minimum temperatures are the important factors affecting the development and deployment Agropyron trichophorum species