يكسان سازي غلظت اسپرم مولدين نرماهي آزاد درياي خزر Salmo trutta caspius در شيوه لقاح مخلوط و تاثير آن بر تنوع ژنتيكي نسل F1

در تكثير مصنوعي مولدين ماهي آزاد درياي خزر Salmo trutta caspius، حفظ تنوع ژنتيكي بچه ماهياني كه براي بازسازي ذخاير استفاده مي شوند نيازمند توجه جدي است. مشاركت نامتعادل مولدين نر و ماده در توليد آلوين ها در شيوه فعلي تكثير مصنوعي باعث كاهش اندازه جمعيت موثردر مولدين مي گردد و يكسان نمودن حجم مايع مني نيز منجر به مشاركت متعادل مولدين در توليد آلوين ها نمي شود. با توجه به احتمال تاثير غلظت اسپرم بر ميزان مشاركت مولدين نر در توليد آلوين ها در تكثير مصنوعي ماهي آزاد درياي خزر، اندازه جمعيت موثر مولدين و تنوع ژنتيكي نسل F1در لقاح مخلوط شش مولد نر و دو مولد ماده با غلظت يكسان اسپرم و تعداد برابر تخمك بررسي شد. رديابي والدين و نسل F1 با استفاده از روش حذف در نرم افزار FAP و پس از بررسي 9 جايگاه ريزماهواره و انتخاب 3 جايگاه 58 Str، 73 Str و 591 Str كه داراي بيشترين ميزان تنوع ژنتيكي در مولدين ماهي آزاد درياي خزر بودند صورت پذيرفت. بيش از91درصد از آلوين هاي توليد شده به شيوه لقاح مخلوط به والدين خود منتسب شدند.اندازه جمعيت موثر مولدين 24/5 (65/0) محاسبه گرديد و تعداد آلل ها و هتروزيگوسيتي مورد انتظار كاهش معني داري را در آلوين ها (67/6 011/0± 726/0) نسبت به مولدين (33/7و 808/0) نشان دادند (05/0 > P). بر اساس نتايج تحقيق حاضر يكسان سازي غلظت اسپرم مولدين نر در شيوه لقاح مخلوط باعث مشاركت متعادل مولدين نر در بارورسازي تخمك ها و عدم كاهش تنوع ژنتيكي در آلوين ها نمي شود.

Conservation of genetic diversity of juveniles used for restocking of natural populations requires serious attention in artificial breeding protocol of the Caspian brown trout Salmo trutta caspius. Unbalanced contribution of male and female breeders to progeny in present artificial breeding has resulted in the reduction of effective population size in breeders. Equalization of milt volume did not also result in balanced contribution of breeders. With regard to the possible effect of sperm concentration on contribution of breeders to production of progeny, effective population size in breeders and genetic diversity of progeny were determined in mixed milt fertilization of 6 male and 2 female breeders with equal sperm concentration and ova number. Parentage assignment was performed using exclusion method in FAP program by analyzing 9 microsatellite loci and choosing the 3 most polymorphic ones, Str 58, Str 73 and Str 591, in breeders. More than 91% of progeny were assigned to their parents. Effective population size was calculated as 5.24 (0.65) and the number of alleles and expected heterozygosity decreased in progeny (6.67 and 0.726 ± 0.011) compared to parents (7.33 and 0.808) significantly (P > 0.05). In conclusion, equalization of sperm concentration of male breeders did not result in the balanced contribution of male breeders to ova fertilization and production of progeny in mixed milt fertilization of Caspian brown trout and genetic diversity of progeny remained significantly decreased. Keywords: Artificial breeding, Effective population size, Parentage assignment, Sperm concentration, Microsatellite, Caspian brown trout, Salmo trutta caspius