اثرتنش كم آبي بر تركيب شيميايي، جوانه زني بذر و رشد گياهچه در بابونه آلماني

Effect of Water Deficit Stress on Seed Composition, Seed Germination and Seedling Growth in German Chamomile

چكيده به منظور ارزيابي اثر محدوديت آبي بر تركيب شيميايي، جوانه زني و رشد گياهچه بابونه آلماني آزمايشي به صورت طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با شش تكرار در سال 1388 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه اروميه به اجرا در آمد. نتايج بررسي تحت سطوح مختلف آبياري (آبياري پس از 30، 60، 90 و 120 ميليمتر تبخير از تشتك تبخير) نشان داد كه تاثير آبياري روي درصد، سرعت و شاخص جوانه زني و همچنين درصد نيتروژن و فسفر، درصد و عملكرد پروتيين بذر معني دار و روي زمان تا 50 درصد جوانه زني، طول ريشه چه، طول ساقه چه، طول گياهچه، نسبت طول ريشه چه به ساقه چه و ميزان پتاسيم و عملكرد دانه غيرمعني دار شد. بالاترين درصد (90 درصد)، سرعت (2/8 درصد در روز) و شاخص (5/8) جوانه زني مربوط به آبياري پس از 60 ميليمتر تبخير از تشتك تبخير و كمترين درصد (48 درصد )، سرعت (4/4 درصد در روز) و شاخص (8/4) جوانه زني مربوط به آبياري پس از 120 ميليمتر تبخير بود. بترتيب بيشترين (43/3 و 44/21 درصد) و كمترين (3 و 74/18 درصد) ميزان نيتروژن و پروتيين دانه مربوط به تيمارهاي آبياري پس از 120 و 30 ميليمتر تبخير بود. تغييرات عملكرد پروتيين دانه به دليل معني دار نبودن تاثير آبياري روي عملكرد دانه مشابه درصد پروتيين دانه به دست آمد. بنابراين از نظر مقدار كمي توليد بذر مي توان شديدترين تنش كمبود آب را توصيه نمود. بيشترين (08/8 درصد) و كمترين (56/6 درصد) محتواي فسفر دانه (08/8 درصد) بترتيب با اعمال تيمارهاي آبياري پس از 60 و 120 ميليمتر تبخير از تشتك به دست آمد. روابط درجه دوم بين زمان آبياري و درصد، سرعت و شاخص جوانه زني بذرهاي بدست آمده و درصد نيتروژن، فسفر و پروتيين دانه نتايج تجزيه واريانس را تاييد كرد. همبستگي غيرمعني دار بين مقادير فسفر و پتاسيم بذر با كليه ويژگيهاي جوانه زني بذر و بين خصوصيات رشد گياهچه و ذخاير نيتروژن، فسفر و پتاسيم نشان دهنده استقلال جوانه زني و رشد گياهچه از ذخاير اين عناصر مي باشد. همچنين همبستگي بين ميزان نيتروژن بذر و جوانه زني منفي و معني دار بود.

In order to evaluate germination, seedling growth and seed composition of German chamomile produced at different irrigation regimes (Irrigation at 30, 60, 90, and 120mm evaporation from pan class A) a randomized complete block design with six replications was conducted in 2009-2010 at the Research Station of Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia-Iran. Results showed that the significant effect of irrigation on percentage, rate and index of germination, and however nitrogen and phosphorus content, and percent and yield of seed protein, but non significant effect of irrigation on time to 50% germination, root length, shoot length, seedling length, root/shoot length ratio, potassium content and seed yield. The highest germination percent (90%), rate (8.2% d-1) and index (8.5) belonged to irrigation after 60 mm evaporation from pan and the lowest germination percent (48%), rate (4.4% d-1) and index (4.8) belonged to irrigation after 120 mm evaporation. However the highest (3.43 and 21.44%) and lowest (3 and 18.74%) nitrogen and protein content were obtained from irrigation after 120 and 30 mm evaporation, respectively. The changes in protein yield were the same with protein percentage because of non significant effect of irrigation on seed yield. Thus the strongest water stress was the optimum regime for producing seed yield because of minimum water use. Concerning with phosphorus, the highest (8.08%) and lowest (6.56%) amounts were occurred at irrigation after 60 and 120 mm evaporation from pan. The binomial regression between irrigation and germination percent, rate, and index, nitrogen, phosphorus and protein percentage emphasized to results of ANOVA. Non significant correlations between content of phosphorus and germination, and potassium and germination, and however between seedling growth and nitrogen, phosphorus and potassium reserve of seed emphasized to independence of germination and seedling growth from these reserves. However, correlation between nitrogen content of seeds and germination was significant and negative.