مقايسه بانك بذر خاك مناطق چرا شده و چرانشده در عمق هاي مختلف خاك

Comparison of soil seed bank characteristics between grazed and ungrazed areas in two different depths

چكيده اين تحقيق با هدف مقايسه خصوصيات بانك بذر خاك (تراكم، غنا، تنوع گونه اي و تشابه بانك بذر خاك با پوشش روزميني) در مناطق چرا شده و چرا نشده در دو عمق 5-0 و 10-5 سانتيمتر انجام شد. پس از پيمايش صحرايي، دو منطقه چرا شده و چرا نشده در مراتع اطراف شهرستان كهنوج از توابع استان كرمان انتخاب گرديد. تعداد 30 پلات 2×2 متر در منطقه قرق و 135 پلات در منطقه چرا شده مستقر شد. از هر پلات حدود يك ليتر خاك از هر يك از عمق هاي 5-0 و 10-5 سانتيمتر بعد از ريزش بذور گياهان برداشت شد. درصد پوشش گياهي تمامي گونه ها نيز در دوره رشد بعدي ثبت شد. نمونه هاي خاك پس از تيمار سرمادهي جهت كشت به گلخانه منتقل شدند. به مدت سه ماه تمامي بذور جوانه زده شده در گلخانه شناسايي و شمارش شدند. در انتها تعداد بذور بر حسب تعداد در متر مربع براي هر كدام از اعماق در هر پلات، تنوع، غنا و تشابه بانك بذر خاك با پوشش سطحي احتساب گرديد. جهت مقايسه ميانگين هاي خصوصيات بانك بذر خاك بين مناطق چرا شده و چرا نشده و بين دو عمق مختلف از آزمون غير پارامتريك من ويتني يو استفاده شد. نتايج نشان داد كه تراكم بانك بذر خاك منطقه قرق به طور معني دار بيش تر از منطقه چرا شده است. غنا و تنوع گونه اي بين منطقه قرق و چرا شده اختلاف معني داري از خود نشان ندادند. همچنين تشابه بانك بذر خاك با پوشش روزميني در منطقه قرق به صورت معني دار بيش تر از منطقه چرا شده، بود. تراكم، غناي گونه اي، تنوع گونه اي و تشابه بانك بذر خاك با پوشش روزميني عمق 5-0 بيش تر از عمق 10-5 بود. به طور كلي نتيجه گيري مي شود كه عمليات قرق مي تواند باعث بهبود پوشش گياهي اين منطقه از طريق بانك بذر خاك شود.

Abstract This study aimed to compare soil seed bank characteristics (density, diversity, richness and its similarity with above ground vegetation) between grazed and ungrazed areas, and between two different depths, 0-5 and 5-10 cm in rangelands of Kahnuj, Kerman province. Thirty plots in 2×2 m dimentions in ungrazed area and 135 plots in grazed area were established. Soil samplings were collected in each plot in two different depths after seed dispersion. The cover percentage of all vascular plants was estimated during the next growth season. Soil samplings were then treated in a cold condition for three months and were transported to greenhouse to allow viable seeds to germinate. All seedlings germinated in the greenhouse were identified and removed after identification step.Soil seed bank density per square meter, seed composition richness, seed diversity and similarity between soil seed bank and above ground vegetation were calculated for each plot and for each depth. Non parametric test (Mann-whitney U) was used to compare soil seed bank characteristics between the two depths and between grazed and ungrazed areas. Results showed that soil seed bank density and similarity between seed bank and above ground vegetation were higher in ungrazed area than grazed area. All studied seed bank characteristics were higher in upper soil layer than deeper soil layer. Generally, it can be concluded that the exclosure can be improved vegetation by soil seed bank in this area.