آرمانشهر در انديشه سياسي غرب و بازتاب آن در تياتر معاصر

Utopia in the West political thought and its reflection in contemporary theater

چكيده پيدايش شهري آرماني همواره در طول تاريخ، ذهن بشر را به خود معطوف داشته و افكار و آراي بسياري از فلاسفه و انديشمندان سياسي اجتماعي را تحت تاثير قرار داده است. پژوهش حاضر، به روش تحليلي _ كيفي مي‌كوشد با در نظر گرفتن تطور معنايي اين اصطلاح در طول تاريخ، نحوه ‌ورود آن به انديشه ‌فلسفي سياسي و اجتماعي غرب و در پي آن، اثرپذيري نهاد‌هاي فرهنگي و آثار هنري و ادبي به‌ويژه تياتر از اين انديشه را ارزيابي كند. هدف مقاله حاضر آن است كه خاستگاه انديشه ‌آرمانشهر در غرب و بازتاب آن در تياتر معاصر را بررسي نمايد. در اين روي‌كرد، برخي فلاسفه با ارايه ‌نظريه‌هايي درباره ‌جامعه ‌آرماني كوشيده‌اند. افلاطون، مور و كامپانلا تنها طرحي ذهني ارايه دادند و برخي ديگرچون ماركس و فوكوياما، اين مقوله را تيوريزه كرده‌اند كه حكومت‌هايي بر اين اساس شكل گرفت. پژوهشگر، با استناد به منابع پژوهشي معتبر به مهم‌ترين نظريه‌هاي آرمانشهرگرايانه در تاريخ انديشه ‌فلسفي سياسي و اجتماعي غرب مي‌پردازد و با تاكيد بر اثرگذاري شرايط سياسي فرهنگي و اجتماعي جوامع بر چارچوب‌هاي ايديولوژيك اين ديدگاه‌ها، نتيجه مي‌گيرد كه تياتر، مهم‌ترين ابزار براي نقد جامعه ‌آرماني در هر دوره است.

Abstract The emergence of the ideal city in history has always attracted the attention of the human mind and influenced the thoughts and opinions of philosophers and political thinkers. The present study, using qualitative-interpretive analysis attempts to consider the evolution of the meaning of this term in history, political philosophy and social thought and its entry into the West and its literary and artistic works and then survey its influence on interactions and cultural institutions, particularly the theater. The purpose of the present paper is considering the origin of the idea of utopia in the West and its reflection in contemporary theater. In this approach, some philosophers have tried to offer theories about the ideal society. While Plato, Moore and Campanella have presented a general plan, there are others such as Marx and Fukuyama who have theorized it and based on that some governments were formed. The present researcher illusatrates the most important theories of utopian ideology in the history of social and political thought in western philosophy, considering the most valid refrences in research. Then, with a focus on the West, he examines the impact of social, cultural and political conditions of the time on the ideological frameworks and perspectives, and thereby concludes that theater is the ideal vehicle for critiquing the ideal community of each period.