تعيين ارزش غذايي گياه مرتعي درمنه با استفاده از روش هاي آزمايشگاهي، توليد گاز و كيسه هاي نايلوني

Determination of nutritive value of Artemisia using of in vitro, gas production and nylon bag techniques

چكيده اين پژوهش به منظور تعيين تركيبات شيميايي، انرژي قابل متابوليسم، قابليت هضم و ميزان توليد گاز گونه مرتعي درمنه (Artemisia siberi Besser) مورد مطالعه قرار گرفت. از گياه درمنه در سه مرحله رشد فنولوژيكي، (رويشي، گل دهي و بذر دهي) و از دو منطقه با ارتفاع متفاوت (منطقه نيور با ارتفاع 2000-1800 متر و منطقه هير با ارتفاع 1500-1300 متر) نمونه برداري انجام شد. ميزان پروتيين خام براي مرحله رشد رويشي گياه، در مناطق هير و نيور به ترتيب 76/15 و 87/17 درصد تعيين شد. با افزايش سن گياه مقدار پروتيين خام كاهش يافت. تجزيه پذيري درمنه در مرحله رشد رويشي بيشتر بود و با مرحله گل دهي و سنبل دهي تفاوت معني داري را نشان داد (05/0P < ). درمنه در مرحله رشد رويشي قابليت هضم و انرژي قابل متابوليسم بيشتري داشت. تجزيه و تحليل داده ها در قالب طرح كاملاً تصادفي و بصورت فاكتوريل انجام گرفت. انرژي قابل متابوليسم درمنه در مراحل رشد رويشي و گل دهي به ترتيب در منطقه هير 95/9 و 85/9 و در منطقه نيور 37/10 و 13/10 مگا ژول بر كيلو گرم برآورد شد، كه با مرحله سنبل دهي تفاوت معني داري را نشان داد (05/0P < ). قابليت هضم ماده آلي درمنه در مراحل رشد رويشي و گل دهي تفاوت معني داري نداشت، ولي با مرحله سنبل دهي تفاوت معني داري را نشان داد (05/0P < ). قابليت هضم ماده آلي درمنه به ترتيب در مراحل رشد مختلف 33/67، 04/66 و 06/56 درصد در منطقه هير و 04/70، 00/68 و 35/61 درصد در منطقه نيور برآورد شد.

Abstract This research was carried out in order to determine of chemical composition, metabolizable energy, digestibility and content of gas production of range species Artemisia siberi Besser. Artemisia siberi Besser were sampled in during the three physiological growth phase (vegetative growth, flowering and seed) and was chosen from two regions with different altitudes (Neor was around 1800-2000 meters and Hir around 1300-1500 meters). The obtained crude protein in vegetative growth were 15.76 and 17.87 (%) for Hir and Neor regions, respectively. The amount of crude protein decreased with aging plant. Data analyzed completely according to randomized design and it was based on factorial array. Degradability of Artemisia were high in the vegetative growth phase and it showed significant difference with flowering and seed stages (P < 0.05). Artemisia has more digestibility and metabolizable energy in the stage of vegetative growth. Metabolizable energy of Artemisia was estimated 9.95 and 9.85 MJ/Kg in the Hir region for vegetative growth and flowering stages, respectively. These values in the vegetative growth and flowering stages in the Neor region were estimated 10.37 and 10.13 MJ/Kg, respectively that it showed significant difference with the seed stage (P < 0.05). The organic matter digestibility of Artemisia was not significant difference in the vegetative growth and flowering stages, but it showed significant difference with the seed stage (P < 0.05). The organic matter digestibility of Artemisia in the different growth stages in Hir region was estimated 67.33, 66.04 and 56.06 (%), respectively and in Neor region was obtained 70.04, 68.00 and 61.35 (%).