برآورد كارايي فني شهرداريهاي ايران؛ مورد پژوهي: شهرداري هاي مراكز استان هاي كشور

Estimation of technical efficiency municipalities Iran case study: Municipal provincial centers nationwide

انسان در همه ي قرون و اعصار با مشكلي به نام محدوديت منابع و امكانات توليد مواجه بوده، به گونه اي كه با وجود توسعه روزافزون علوم و فنون هنوز هم محدود به امكانات موجود است. بنابراين سازمان ها و نهادهاي اقتصادي مي-كوشند تا با بهره برداري صحيح از منابع حداكثر نتيجه را از امكانات موجود به دست آورند و اين همان تمايل براي دستيابي به كارايي بالاتر است. در اين تحقيق، كارايي فني 30 شهرداري مراكز استان هاي ايران در زمينه وظيفه عمران شهري براي سال هاي 1387- 1385 برآورد و الگوي شهرداري هاي ناكارا مشخص شده است. علاوه براين، مي توان ميزان افزايش در ستانده ي هزينه هاي عمران شهري را در شرايط ثابت بودن نهاده هاي درآمدكل، تعداد پرسنل و مساحت محدوده خدماتي محاسبه نمود. همچنين كارايي فني شهرداري هاي مراكز استان ها از طريق روش ناپارامتريك تحليل پوششي داده ها به وسيله دو مدل بازدهي ثابت و متغير نسبت به مقياس و در دو حالت نهاده محور و ستانده محور برآورد مي گردد. يافته هاي به دست آمده بيانگر اين است كه در هر سه سال، با استفاده از مدل هاي بازدهي ثابت و متغير نسبت به مقياس، كمتر از 50% شهرداري ها از لحاظ فني كاملاً كارا بوده و مي توانند به عنوان الگوي واحدهاي ناكارا قرار بگيرند. همچنين بر اساس الگويي كه بنكر، چارنز و كوپر براي اولين بار عرضه كرده اند و با توجه به حروف اول نام آنان به BCC شهرت دارد، بازدهي متغير نسبت به مقياس و ستانده محور شهرداري هاي اهواز، ايلام، تهران، شهركرد، قزوين و ياسوج همواره كارايي صد درصد داشته و نياز به هيچ گونه تغييري در ميزان نهاده ها و ستانده خود ندارند. در مقابل شهرداري هاي اراك، اردبيل، اروميه، بجنورد، بندرعباس، بوشهر، خرم آباد، رشت، زاهدان، زنجان، ساري، سنندج، شيراز، قم، كرمان، گرگان و همدان همواره ناكارا بوده و هيچ گاه به كارايي كامل نرسيده اند.

People in all ages and times have been faced with the problem of scared resources and facilities; despite of the sciences and technologies they are still limited in resources. Therefore, organizations and institutions are forced to use their limited resources in the most efficient ways. In this study, the technical efficiencies of municipals in 30 provinces of Iran for the period of 2006-2008 is analyzed. The technical efficiency of each municipal is analyzed to subdivide the municipalities by efficiency. Holding the inputs total revenues, the number of personnel and area services constant; the increase in the urban development costs is calculated applying a non-parametric method of DEA technical efficiency under fixed and variable returns to scale. The estimated results indicate that less than 50% of the municipals are surrounded with complete technical efficiencies and they may be used as a model for inefficient ones. Based on the method of variable returns to scale and the output- oriented; the results also show that Ahvaz, Ilam, Kord, Qazvin, Tehran and Yasouj municipalities are a 100 percent efficient and they require no change in their inputs and outputs. On the other hand, Arak, Ardebil, Bandar Abbas, Bojnourd, Bushehr, Gorgan, Hamadan, Kerman, Khorram Abad, Qum, Rasht, Sanandaj, Sari, Shiraz, Urmia, Zahedan and Zanjan municipalities are all inefficient and they have never reached a complete efficiency.