بازنگرشي بر خلافت انسان در قرآن تحليل و نقد مقاله «خلافت انسان در قرآن»

A Review Assigning Man as Godʹʹs Vicegerent according to the Qur’an; a Critique of an Article Entitled "Assigning Man as Godʹʹs Vicegerent according to the Qur’an"

جانشيني خدا، از جمله موضوعات مهم و اساسي است كه بيشتر متفكران مطرح كرده‏اند و بر آن صحه گذاشته و آثاري را مترتب كرده‏اند. موضوع خلافت انسان در قرآن، علاوه بر بحث تفسيري، جنبه كلامي نيز دارد. اين بحث، مبناي استدلالات و برداشت‏هاي اعتقادي و عرفاني بوده است. آيه محوري در اين موضوع، آيه خلافت (بقره: 30) است كه معمولاً متفكران و مفسران، از آن خلافت و جانشيني خدا را براي انسان استفاده كرده‏اند. در اين نوشتار، نگارنده در نقد مقاله‏اي با عنوان «خلافت انسان در قرآن» ـ كه نويسنده مقاله با فرض و پذيرش اين اصل كه انسان جانشين خداست، درصدد تبيين مقام خلافت الهي بوده است ـ مرحله به مرحله مطالب آن را با استدلالات عقلي و قرآني تحليل و نقد مي‏كند. حاصل مقاله اينكه سخنان نويسنده، به هيچ‏روي، توانايي اثبات خليفه‏اللّه بودن انسان را ندارد و طبعا اموري كه مترتب بر اين اصل قرار گرفته‏اند، از ثبات و اصالت برخوردار نيستند.

Godʹs vicegerency is one of the important which has been the special concern of issues most thinkers, who have approved it and mentioned some of its outcomes. The issue of assigning man as Godʹs vicegerent according to the Qur’an has interpretive and theological aspects. This issue has been basis for doctrinal and mystical arguments and perceptions. The central Qur’anic verse of this issue is the verse of vicegerency i.e.( verse 30 of Surah Cow) which thinkers and commentators usually cite as evidence to support to the idea of assigning man as Godʹs vicegerent. The present paper criticizes an article entitled "Assigning Man as Godʹs Vicegerent according to Qur’an", whose author sheds light on the station of Divine vicegerency, accepting the principle that man is Godʹs vicegerent. To this end, it analyzes and criticizes the content of aforementioned article point by point uses reasoning and cites evidence from the Qur’an. The results show that the author of the article is totally unable to prove that man has been assigned for Godʹs vicegerency and so the ideas which he based on aforementioned principle are neither constant nor authentic