تحليلي بر شناخت و اصول تربيت اشراقي از ديدگاه سهروردي

An Analysis of Knowledge and Illuminationist Doctrine from the Viewpoint of Suhrvardi

اين مقاله به بررسي انديشه سهروردي با هدف تبيين ديدگاه فلسفي وي درباره شناخت، تحليل و استنباط اصول تربيتي از آن با استفاده از روش توصيفي تحليلي انجام گرفته است. فلسفه وي، كه به عنوان فلسفه التقاطي(عقل و شهود) مي‌توان از آن نام برد در شناخت با تركيب دو نگرش فلسفي و عرفاني يعني برهان ارسطويي و عرفان افلاطوني با نگرش اشراقي به شكل قاعده‌مندي نظام متفاوتي از فلسفه پيش گفته را مطرح مي‌سازد. بيشتر، سهروردي در زمينه كسب دانش اين باور را القا كرده است كه كسب دانش از جانب انسان به تجربه سه سطح شناختي، يعني شناخت شهودي (استفاده از حواس)، شناخت از طريق مشاهده (شهود عرفاني) و شناخت اشراقي منوط است كه اين سطح از شناخت مي تواند انسان را به حقيقت دانش رهنمون سازد؛ لذا اين نوع نگرش از شناخت و فرايند كسب دانش توسط انسان، پيامدهايي را براي اصول تربيت در پي دارد كه در اين مقاله بدان پرداخته شده است.

This research is intended to review Suhrvardiʹs thought in order to explain his philosophical view concerning knowledge, and to analyze it for deriving training principles through an explanatory-analytical research. His philosophy, which can be regarded as a synthetic one (wisdom and divine vision), combines two philosophical and mystic approaches, that is to say, Aristotelian reasoning and Platoʹs mysticism. This research will provide a systematic illuminationist approach which is different from previous ones. Suhrvardi has focused more on this view. He has proposed the idea that acquisition of knowledge by man has three levels. The first is experimental knowledge which includes observation knowledge acquired by senses. The second knowledge is acquired by divine vision or mysticism. And the last kind of knowledge relates to illuminationism. The last type of knowledge can lead us to real knowledge. This type of knowledge can lead us to some training principles, which are discussed in this research.