ارزيابي آسيب پذيري زيست محيطي نسبت به خطر بيابان زايي (مطالعه موردي منطقه خضرآباد يزد)

Vulnerability assessment of environmental issues to desertification risk (Case Study: Khezrabad Region, Yazd)

بررسي آسيب پذيري اغلب به اطلاعات فضايي وسيعي نياز دارد. دو ابزار سنجش از دور (RS) و سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) توانايي مديريت، يكپارچه سازي و استخراج اطلاعات را دارند. بنابراين در اين پژوهش با استفاده از اين ابزارهاي مديريتي و در چارچوب مدل تحليلي سلسله مراتبي توسعه يافته و با كاربرد شاخص آسيب پذيري زيست محيطي (EVI) اقدام به ارزيابي و پهنه بندي آسيب پذيري زيست محيطي نسبت به خطر بيابان زايي در منطقه خضرآباد شد. مطالعات انجام شده نشان داد كه 894/8درصد درصد از كل منطقه مطالعاتي تحت آسيب پذيري خيلي شديد و 633/14 درصد درصد شديداٌ آسيب پذير مي باشد و آسيب پذيري با شدت متوسط (516/63 درصد) بيشترين سهم را در منطقه مطالعاتي به خود اختصاص داده است. مطالعه صورت گرفته نشان از سودمندي و سهولت كاربرد شاخص آسيب پذيري زيست محيطي(EVI) در ارزيابي شدت بيابان زايي داشت. نتايج اين پژوهش امكان برنامه ريزي را براي به حداقل رساندن بيابان زايي در اثر انجام طرح هاي توسعه فراهم مي سازد و مي تواند شرايطي را ايجاد كند كه با توجه به اولويت ها و پهنه بندي آسيب پذيري منطقه مطالعاتي، تعادل بين طرح هاي توسعه و محيط امكان پذيرگردد.

Vulnerability assessment often needs vast spatial information. Remote sensing (RS) and Geographical Information System (GIS) can manage and analysis information acceptably. Therefore in this research vulnerability assessment of environmental issues to desertification risk has been assessed in Khezrabad region using management tools and in framework of developed Analytic Hierarchy Process (AHP) and application of Environmental Vulnerability Index (EVI). The obtained results show that %8.894 of the area has high vulnerability to desertification and %14.633 of the area has severe vulnerability to desertification and %63.516 of the region has moderate vulnerability to desertification. The results show that provision of EVI in assessment of desertification intensity is suitable and considerable. The obtained results provide better planning for desertification minimizing in relation to development projects and the balance between development projects and environment can be possible according to priorities and vulnerability hazard zonation of the area.